کلمپ چیست؟ | نکته ها و ترفندهایی که باید درباره نحوه کار با کلمپ نجاری بدانید!
کلمپ چیست؟
کلمپ یا گیره نجاری یکی از مهم‌ترین ابزارآلات کمکی در کارگاه‌های نجاری، آهنگری، جوشکاری و … است که برای افزایش سرعت و ایمنی به کار می‌رود. گیره نجاری تنها برای نگه داشتن دو قطعه در کنار هم به کار نمی‌رود بلکه از آن در پرس کاری، فرم دهی و مونتاژ کاری استفاده می‌شود.
انواع کلمپ نجاری و کاربردهای آن
همان طور که پیشتر اشاره کردیم از کلمپ برای تثبیت، اتصال و جابجایی قطعات به یکدیگر استفاده می‌شود. کلمپ نجاری از لحاظ ابعاد، شکل ظاهری و قدرت انواع مختلفی دارد که از جمله آن می‌توان به C کلمپ، گیره لوله‌ای، انبری، ماهی، تفنگی، موازی، پیچ دستی نجاری، گیره گونیا، ورق گیر، نر گیر، بغل گیر و تنگ قاب اشاره کرد که همگی از انواع گیره‌های نجاری هستند که هر کدام به منظوری مشخص استفاده می‌شوند.
از کلمپ برای تثبیت، اتصال و جابجایی قطعات به یکدیگر استفاده می‌شود. کلمپ نجاری از لحاظ ابعاد، شکل ظاهری و قدرت انواع مختلفی دارد.
در دسته بندی دیگری کلمپ نجاری را براساس مکانیزم کار به چهار گروه زیر تقسیم بندی می‌کنند:
- کلمپ فشاری
- کلمپ کششی
- کلمپ دسته عمودی
- کلمپ دسته افقی
کلمپ فشاری
یکی از انواع گیره نجاری، کلمپ فشاری افقی است که از آن برای نگهداشتن قطعات کنار هم در هنگام برش و سوراخکاری استفاده می‌شود. از مزایای کلمپ فشاری می‌توان به وزن مناسب و ظرفیت بالای آن اشاره کرد. کلمپ فشاری افقی برای برش دقیق با زاویه‌ای مشخص ایده آل است.
کلمپ کششی
کلمپ کششی مانند اهرم عمل کرده و برای جابجایی و نگهداری اقلام مختلف با وزن های متفاوت مناسب است. بعضی از انواع کلمپ کششی توانایی تحمل وزن اقلامی تا 500 کیلوگرم را دارد.
کلمپ دسته افقی
کلمپ دسته افقی قابلیت اتصال به فارسی بر، دورکن و شابلون سوراخکاری را دارد و با داشتن تعداد زیادی اهرم قدرت بالایی در هنگام اعمال فشار به قطعات را دارد. وزن این کلمپ بسیار مناسب بوده و با قدرت بالایی که دارد به اعمال نیروی زیاد نیاز ندارد.
کلمپ دسته عمودی
نوع دیگری از کلمپ‌ها، دسته عمودی است که مانند کلمپ دسته افقی از آن در دستگاه دورکن، فارسی بر و شابلون سوراخکاری استفاده می‌شود. کلمپ دسته عمودی نقش مهمی در برش دقیق قطعات و سوراخکاری صحیح پنل دارد. از مزایای این کلمپ وزن پایین و ظرفیت بالای نگهداری قطعات است.
کلمپ نجاری را براساس مکانیزم کار به چهار گروه کلمپ دسته افقی، عمودی، کششی و فشاری تقسیم بندی می‌کنند. از کلمپ دسته عمودی و کلمپ دسته افقی در دستگاه دورکن، فارسی بر و شابلون سوراخ کاری استفاده می‌شود.
نکاتی که باید درباره نحوه کار با کلمپ نجاری بدانید!
استفاده از پیچ دستی نجاری برای افزایش سرعت کار
پیچ دستی یکی از لوازم نجاری قدیمی است که به دلیل کاربردهای مختلفی که دارد در هر کارگاهی تعدادی از آن وجود دارد. با استفاده از چند پیچ دستی و میله می‌توانید به راحتی تعدادی تخته چوب را در کنار هم نگه دارید. استفاده از پیچ دستی نجاری بسیار ساده است تنها کافی است آن را به میزان ضخامت قطعه کار تنظیم کرده و محکم به هم ببندید.
استفاده از تخته سه لا یا پلای وود برای افزایش طول کارگیر
گاهی طول گیره‌های نجاری برای استفاده روی تخته چوب‌های بزرگ بسیار کوتاه است. در این شرایط بهتر است از تخته سه لا یا پلای وود برای افزایش طول کارگیر استفاده کنید. البته دقت داشته باشید که این روش تنها برای فشارهای کم و سبک مناسب است.
نگه داری تنگ قاب
رعایت نظم در کارگاه‌های نجاری و صنعتی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است برای این منظور می‌توانید از فضاهای اضافی کارگاه به بهترین شکل استفاده کنید. یکی از این فضاها زیر میز نجاری است؛ برای این منظور می‌توانید تکه چوبی تهیه کنید و به قسمت زیر میز متصل کنید تا محلی برای نگهداری گیره لوله‌ای و تنگ قاب داشته باشید.
استفاده از قطعه‌های پلاستیکی برای دسته گیره نجاری
داشتن دسته ضد لغزش برای جلوگیری از سر خوردن ابزار بسیار ضروری است. اگر دسته گیره نجاری که با آن کار می‌کنید سر یا زبر است می‌توانید از تکه‌ای پلاستیکی مانند دستکش آشپزخانه برای پوشاندن آن استفاده کنید.
استفاده از ارگانایزر برای نگهداری گیره انبری
اگر تعداد زیادی گیره انبری دارید بهتر است از وسیله‌ای برای نظم دادن و مرتب کردن گیره‌ها استفاده کنید. برای این منظور می‌توانید گیره‌های نجاری را به جا حوله‌ای آویزان کنید به این ترتیب می‌توانید فشار روی فنر گیره را کاهش داده و همچنین از پراکندگی یا آسیب احتمالی آنها جلوگیری کنید.
استفاده از دستگاه چسب آکواریوم به جای گیره نجاری
اگر گیره‌ای نیاز دارید که بتوانید با یک دست با آن کار کنید پیشنهاد ما به شما این است که از دستگاه چسب آکواریوم کمک بگیرید. تنها مشکل در کار با این دستگاه این است که ابعاد مشخصی دارد و برای کار با تخته چوب با ضخامت بالا یا طویل مناسب نیست.
استفاده از چند گیره نجاری به صورت همزمان
یکی از راه‌های تثبیت قطعه کار به صورت افقی استفاده از گیره موازی و پیچ دستی به صورت همزمان است. برای این کار کافی است دو گیره موازی را به زیر قطعه کار ببندید سپس با استفاده از دو عدد پیچ دستی آن را به میز کار ببندید.
استفاده از تنگ قاب برای نگه داشتن قطعات منحنی و باریک
سنباده زنی تکه چوب‌های منحنی، برش قطعات باریک چوب و … کاری نسبتا دشوار است برای این منظور بهتر است قطعه کار را با تنگ قاب ببندید سپس کل کار را با استفاده از پیچ دستی به میز نجاری ببندید.
استفاده از استندهای T شکل برای رنگ آمیزی و چسباندن تکه‌های چوبی
استندهای T شکل یکی از وسایل پر کاربرد در نجاری است. استفاده از این استندها برای مواقعی که می‌خواهید پروژه‌ای مانند باکس کابینت را رنگ آمیزی یا بچسبانید بسیار مناسب است. برای این کار کافی است استند T شکل را روی میز کار، زمین یا … گذاشته و سپس قطعه کار مورد نظر را روی آن محکم ببندید.
گیره مناسب برای نگه داشتن اتصال فارسی و اریب
با استفاده از چهار گیره نجاری به طور همزمان می‌توانید به راحتی اتصال فارسی را در کنار هم محکم نگه دارید همچنین اگر تکه چوب مورد استفاده سبک بود می‌توانید از چسب برای این کار استفاده کنید.
استفاده از تنگ لوله‌ای به جای گیره میزی
اگر میز کار شما گیره ندارد می‌توانید از تنگ لوله‌ای برای این کار استفاده کنید. تنها باید توجه داشته باشید که تنگ لوله‌ای فشار را از بالا به پایین وارد می‌کند. همچنین اگر آن را به کناره میز وصل کنید می‌توانید از آن به عنوان دست سوم استفاده کنید.
استفاده از لوله پلاستیکی برای تمیز نگه داشتن تنگ قاب
اگر از تنگ قاب برای نگه داشتن چند قطعه چوب در کنار هم و چسباندن آن استفاده می‌کنید باید دقت داشته باشید که چسب چوب روی لوله تنگ قاب نریزد زیرا باقی مانده چسب چوب روی تنگ مانع از حرکت صحیح قسمت متحرک گیره می‌شود. برای این منظور بهتر است از لوله‌ای پلاستیکی به عنوان محافظ استفاده کنید.
بریدن ورق‌های فلزی
حتما شما هم می‌دانید که بریدن و اره کردن صفحات فلزی کاری سخت است و ممکن است لبه کار بریده بریده و ناصاف شود. برای این منظور کافی است صفحه یا ورق فلزی را بین دو تخته چوب قرار داده و ببرید. البته باید دقت داشته باشید که این روش تنها برای برش ورق فلزی نازک یا سوراخکاری فلزات کارساز است نه ورق‌های فلزی ضخیم!
استفاده از پیچ دستی برای نگه داشتن قطعه چوب‌های استوانه‌ای شکل
اگر قطعه چوبی که با آن کار می‌کنید به شکل استوانه است از پیچ دستی برای نگه داشتن آن استفاده کنید. استفاده از پیچ دستی برای نگهداری قطعات استوانه‌ای شکل سنباده زنی، تراش کاری و بریدن را آسان‌تر می‌کند.
رزوه کردن تنگ قاب
یکی از انواع گیره نجاری تنگ لوله‌ای است که در اندازه‌های مختلف در بازار موجود است. اگر برای پروژه نجاری نیاز به استفاده از تنگ بلند داشتید کافی است ابتدا و انتهای لوله را رزوه کرده و با استفاده از بوشن فلزی دو قسمت را به هم وصل کنید.
استفاده از گیره گونیا
گونیا و تراز بودن پروژه های چوبی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است برای این منظور بهتر است از گیره گونیا استفاده کنید. این گیره برای نجارانی که قاب چوبی می‌سازند بسیار ایده آل است.
از بین بردن جای گیره نجاری
گیره نجاری با فشاری که به چوب اعمال می‌کند تخته چوب‌ها را در کنار هم نگه می‌دارد که همین فشار ممکن است باعث آسیب به چوب شود یا ردی روی آن به جا بگذارد. برای جلوگیری از این اتفاق می‌توانید از تکه‌ای فوم یا پد پلاستیکی استفاده کنید.
انتخاب گیره نجاری مناسب
نکته‌ای که باید در انتخاب گیره نجاری مد نظر قرار دهید این است که نوع گیره انتخابی با پروژه متناسب باشد؛ در انتخاب گیره نجاری باید به قدرت و وزن گیره، ابعاد گیره، سهولت در استفاده، طول گیره و میزان باز شدن دهانه گیره توجه کنید.
نکات ایمنی در استفاده از کلمپ نجاری
رعایت نکات ایمنی از مواردی است که همواره باید در انجام کارهای نجاری آن را مد نظر قرار دهید. در ادامه با ما همراه باشید تا با برخی از این نکات آشنا شوید:
گیره نجاری را باید با توجه به قدرت و وزن گیره، ابعاد، سهولت در استفاده، طول و میزان باز شدن دهانه گیره انتخاب کنید.
- از عینک و دستکش ایمنی استفاده کنید.
- گیره نجاری را متناسب با نوع و ابعاد کار انتخاب کنید.
- از پدهای فومی یا لاستیکی برای جلوگیری از آسیب به سطح چوب استفاده کنید.
- از گیره‌های آسیب دیده یا خم شده استفاده نکنید.
- قبل از محکم کردن قطعه کار، مطمئن شوید که گیره را در جای درست قرار داده اید و فشار به صورت یکسان به تمام قسمت‌های کار وارد می‌شود.
- گیره را محکم ببندید.
- از گیره تنها برای نگهداری موقت قطعات چوبی استفاده کنید و به محض پایان کار آن را باز کنید.
- قسمت‌های متحرک گیره را مرتبا روغن کاری کنید و به خوبی آن را تمیز کنید تا حین کار اثری از روغن روی قطعه چوب باقی نماند.
با رعایت ترفندهای بالا و نکات ایمنی در استفاده از کلمپ، نجاری بسیار ساده‌تر می‌شود. اگر شما هم سوال یا تجربه‌ای درباره استفاده از گیره نجاری داشتید در بخش نظرات آن را با ما در میان بگذارید.
