ساعت اندیکاتور چیست و انواع آن

ساعت اندیکاتور ابزار اندازه گیری کوچکی است که از آن در دستگاه‌های مکانیکی مختلف و برای اندازه‌گیری انحراف بعُد معینی از یک قطعه مکانیکی استفاده می‌شود. اجزای اندیکاتور عبارتند از اهرم‌ها، چرخ‌دنده‌ها و چرخ دنده‌های جناحی. معمولا اپراتور از این ابزار برای سنجش انحراف از یک سطح خطی استفاده می‌کند. به‌علاوه، کاربرد واقعی این ابزار اندازه‌گیری به نوعی مقایسه‌ای است. به این صورت که اندیکاتور انحراف ابزارها را نسبت به دستگاه استاندارد می‌سنجد و این مقایسه به اپراتورها کمک می‌کند تا مطمئن شوند که مقادیر دستگاهی که در اختیار دارند در محدوده تولرانس مورد نظر است.

متعلقات ساعت اندیکاتور

ساختار ساعت اندیکاتور از مدلی به مدل دیگر متفاوت است. مهندسان اغلب از دو نوع مدور و قطاعی استفاده می‌کنند. اما انواع قطاعی این ساعت برای اندازه‌گیری هیچ بخش از ابزار یا قطعه کار مناسب نیستند. مهندسان از ساعت قطاعی برای رسیدن به بیشترین دقت در اندازه‌گیری استفاده می‌کنند. به‌علاوه، این ساعت‌ها برد محدودی دارند.

اجزای اصلی یک اندیکاتور عبارتند از:

• یک صفحه با تلفیق ترازوی اصلی
• پلانگر یا اسپیندل
• اندیکاتور یا سوزن
• پیچ یا مهره قفل‌کننده
• صفحه کوچک نشان دهنده تعداد دور
• جزء مکانیکی بزرگنمایی

همچنین برخی متعلقات ساعت‌های اندیکاتور عبارتند از: کلاهک‌های رنگی، اهرم بالابر برای اسپیندل، پیچ عقب، اتصال نقطه تماس، صفحات اندازه‌گیری بیرونی 0.01 میلی‌متری، پایه ساعت و غیره.

کاربرد ساعت اندیکاتور

مهندسان از این ساعت‌ها برای کاربردهای مختلف استفاده می‌کنند. در این بخش به برخی از آنها می‌پردازیم:

• اندیکاتور برای ترازکردن قطعه کار در دستگاه‌هایی نظیرEDM (ماشین‌کاری تخلیه الکتریکی)، سنگ فرز، دستگاه لوله‌بری و فرز استفاده می‌شود.
• همچنین، برای برررسی خروج اسپیندل در ماشین ابزار استفاده می‌شود.
• قطعات کار را در نقطه دوران تراز می‌کند.
• برای اندازه‌گیری زبری سطح از آن استفاده می‌شود.
• در اندازه‌گیری خطوط تقسیم‌بندی در قالب‌گیری تزریقی کاربرد دارد.
• در اندازه‌گیری عمق گودال در EDM کاربرد دارد.
• اختلاف ارتفاع را در پلیت سطحی اندازه می‌گیرد.
• برای ترازکردن قطعات نصب‌شده در فرزهای پنج محوری کاربرد دارد.
• مهندسان از آن برای بررسی دقت قطعه کار در سنگ فرز استفاده می‌کنند.

انواع ساعت اندیکاتور

اندیکاتور با برندها و مدل‌های مختلف در بازار موجود است و در مجموع، انواع مختلف آن برای اندازه‌گیری دقت قطعه کار مفید هستند. انواع اندیکاتور عبارتند از:

• ساعت‌های اندیکاتور با خوانش تراز
• ساعت‌های اندیکاتور با خوانش تراز معکوس
• ساعت‌های اندیکاتور با خوانش پیوسته
• ساعت‌های اندیکاتور با خوانش پیوسته معکوس
• ساعت‌های اندیکاتور تست
• ساعت‌های اندیکاتور شیطانکی
• ساعت‌های اندیکاتور میکرونی

البته ساعت‌های اندیکاتور با توجه به اتصالشان نیز طبقه‌بندی می‌شوند. مثلا بعضی از ساعت‌ها با گیره سی کلمپ و بعضی دیگر با صفحه دورانی متصل می‌شوند.

ساعت‌ اندیکاتور با خوانش تراز

در این ساعت تمام اطلاعات بر روی صفحه مرتب می‌شود. اعداد در دو سمت پرینت می‌شوند. اعداد مثبت در سمت راست صفر و اعداد منفی در سمت چپ صفر کالیبره می‌شوند.

ساعت اندیکاتور با خوانش تراز معکوس

در این اندیکاتور، اعداد در جهت مخالف ساعت با خوانش تراز کالیبره می‌شوند.

ساعت اندیکاتور با خوانش پیوسته

اعداد فقط در یک جهت و بدون جداسازی و تفکیک کالیبره می‌شوند.

ساعت اندیکاتور با خوانش پیوسته معکوس

کالیبراسیون اعداد در این ساعت، برعکس مدل با خوانش پیوسته است.

ساعت اندیکاتور تست

این ساعت‌ها ابزارهایی قابل تنظیم هستند.

ساعت اندیکاتور شیطانکی

این ابزار با مکانیزم چرخشی و دورانی کار می‌کند و دقت بالاتری نسبت به انواع دیگر اندیکاتور دارد. از آن برای اندازه‌گیری و مقایسه تغییرات ارتفاع، صافی یا گردی استفاده می‌شود. طراحی این ساعت به گونه‌ای است که با ارتفاع‌سنج دیجیتال یا آنالوگ ترکیب شده تا دقت بیشتری در اندازه‌گیری و مقایسه داشته باشد. از اندیکاتور شیطانکی در سطحی گسترده در صنایع تولیدی، آزمایشگاه‌ها و کارگاه‌ها استفاده می‌شود.

ساعت اندیکاتور میکرونی

دقت اندازه‌گیری این ابزار در حد یک تا دو میکرون بوده و ساختار آن شامل هد میکرومتر یا واحد اندازه‌گیری مشابه دیگری با درجه‌بندی 0.5 میکرومتر یا کمتر است. خطای ابزار نیز در حد μm 1 ± است. همچنین، اطلاعات این ابزار با کابل USB به کامپیوتر یا لپ‌تاپ منتقل می‌شود.

برترین برندهای ساعت اندیکاتور

اندیکاتور یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین ابزارهای اندازه‌گیری کارگاهی است که روی استند نصب شده و در کنار ماشین فرز و تراشکاری از آن استفاده می‌شود. همچنین، در موتور نیز به‌عنوان مقیاس بازخوانی گیج‌های مته عمل می‌کند. برندهای مختلفی در بازار موجود هستند و هرکدام نیز مدل‌ها و دقت اندازه‌گیری خاص خود را دارند. در ادامه، بعضی از برترین برندها را معرفی می‌کنیم.

ساعت اندیکاتور میتوتویو

میتوتویو برندی ژاپنی بوده و یکی از برترین تولیدکننده‌های اندیکاتور دیجیتال، آنالوگ، شیطانکی و تست است. ساعت‌های این برند قابلیت اندازه‌گیری دقیق و بسیار حساس را حتی در شرایط دشوار اندازه‌گیری ارائه می‌دهند. این برند با پیشرفت‌ها و به‌روزرسانی مداوم مدل‌های خود و تولید ابزارهای همه‌کاره و تطبیق‌پذیر در انواع کاربردها و شرایط اندازه‌گیری، یکی از بهترین‌های بازار جهانی با بیشترین دقت و صحت اندازه‌گیری است.

ساعت اندیکاتور آکاد

شرکت آکاد در سال 2010 تاسیس شد و تامین‌کننده اختصاصی ابزارهای اندازه‌گیری است. این برند، گیج‌های سنتی مانند کولیس، میکرومتر، اندیکاتور، ارتفاع‌‌سنج و گیج بلوک ابعادی و نیز ابزارهای اندازه‌گیری با تکنولوژی بالا مانند سختی‌سنج و دستگاه بینایی‌سنجی را تولید می‌کند. ابزارهای اندازه‌گیری برند آکاد در آسیا تولید شده و با توجه به معیارهای دقیق کیفیت ارزیابی، گواهی‌نامه‌های استاندارد مربوطه را دریافت می‌کنند. آکاد نیز یکی از برندهای معتبر در زمینه تولید انواع ساعت‌های اندیکاتور است.

ساعت اندیکاتور اینسایز

شرکت اینسایز در سال 1995 تاسیس شد و تامین‌کننده اختصاصی ابزار اندازه‌گیری است. شبکه توزیع این شرکت در سطح جهانی راه‌اندازی شده و دفتر مرکزی آن در چین است. این برند شعبه‌هایی در ایالات متحده آمریکا، اسپانیا، هند و برزیل دارد. همچنین، توزیع‌کنندگان آن در 75 کشور فعالیت می‌کنند. این شرکت در حوزه تولید و توزیع انواع مدل‌های اندیکاتور فعال بوده و محصولاتش خدمات و پشتیبانی دارند. کیفیت برتر و پریمیوم ابزارهای اندازه‌گیری و ساعت‌های اندیکاتور این برند در آلمان و ایتالیا تولید می‌شوند. تایوان و چین نیز محصولات این برند را با کیفیت استاندارد تولید می‌کنند. اندیکاتور چینی اینسایز نیز کیفیت معقولی دارد.

مزایای ساعت اندیکاتور

بعضی از مهم‌ترین مزایای اندیکاتور به شرح زیر هستند:

• اندیکاتور بی‌نقص‌ترین ابزار اندازه‌گیری خطی است.
• کیفیت قطعه کار را به خوبی می‌سنجد.
• تولرانس‌ و ابعاد کوچکی دارد و از آن به صورت پیوسته در تولید انبوه استفاده می‌شود.
• اندیکاتور برای کنترل ابعاد نیز مفید است.
• با مکانیزم الاینمنت با سایر بخش‌ها، انحراف طول را اندازه‌گیری می‌کند.
• از این ابزار برای اندازه‌گیری انحراف از انحنای قطعات گرد نیز استفاده می‌شود.

معایب ساعت اندیکاتور

چند مورد از معایب ساعت‌های اندیکاتور به شرح زیر هستند:

• معمولا دقت این ابزار به‌خاطر لرزش ماشین‌آلات کم می‌شود.
• در صورت محدودیت فضا و نصب ابزار در زاویه نامناسب، دقت کاهش می‌یابد.
• یکی دیگر از معایب این ابزار، اثر پارالاکس است.

سوالات متداول

برترین برندهای اندیکاتور کدام است؟

میتوتویو، آکاد و اینسایز از برترین برندهای اندیکاتور هستند.

انواع اندیکاتور چیست؟

اندیکاتور با خوانش تراز، تراز معکوس، پیوسته و پیوسته معکوس، تست، شیطانکی و میکرونی.