انواع کم کن نجاری، کاربردها و آموزش نحوه استفاده

کم کن نجاری چیست؟

یکی از رایج‌ترین اتصالات موجود در صنعت چوب اتصالی به نام کام و زبانه است که در صنعت مبلمان‌ و کابینت سازی بسیار پرکاربرد است. این اتصال برای سرهم کردن  قطعات مختلف چوبی و با استفاده از شیاری که اصطلاحاً کام (کُم) نام دارد و زبانه‌ای برای قرار گرفتن در آن تشکیل می‌شود. انواع این اتصال با استفاده از ابزار و دستگاه‌های مختلفی انجام می‌پذیرد و باید گفت که یکی از پایدارترین اتصالات موجود در صنعت چوب به شمار می‌آید.

 یکی از این دستگاه‌ها، دستگاه کم کن نجاری است که با استفاده از آن شیار مخصوص برای زبانه ایجاد می‌شود. در ادامه شما را با انواع کم کن نجاری آشنا خواهیم کرد.

انواع کم کن نجاری

برای استفاده‌های خانگی یا کارگاه‌های کوچک می‌توان با استفاده از اورفرز نجاری، اره فلکه یا دستگاه‌های دیگر شیار ایجاد کرد اما هر چه تولید بیشتر باشد کارگاه‌ بزرگ‌تر و کار حرفه‌ای‌ و صنعتی‌تر، احتیاج به یک کم کن نجاری از ملزومات یک کارگاه است. کم‌کن‌های موجود در بازار دارای ابعاد استانداری برای طول و عمق شیار در اتصالات هستند برای مثال بیشترین طول شیار 10 سانتی‌متر و بیشترین عمق شیار 5 سانتی‌متر است.

کم کن‌های مته‌ای از لحاظ ساختار به دو دسته‌ی موتور ثابت و موتور متحرک تقسیم می‌شوند.

کم کن با موتور ثابت

موتور دستگاه به سه نظام متصل و ثابت می‌شود اما صفحه‌ی میز کار متحرک است. در این دستگاه حرکت صفحه کارگیر با استفاده از دو اهرم صورت می‌پذیرد. یکی از این اهرم‌ها صفحه را به چپ و راست و دیگری آن را به عقب و جلو هدایت می‌کند. همچنین این کار توسط موتورهای الکتریکی نیز انجام می‌شود.

کم کن با موتور متحرک

در این دستگاه‌ها میز کار یا کارگیر ثابت بوده و موتور متصل به سه نظام قابل حرکت است. در این ماشین‌ها الکتروموتور روی کشو یا ریلی حرکت به سوی عقب، جلو، چپ و راست دارد. البته دستگاه‌هایی نیز هستند که هم موتور و هم کارگیر متحرک دارند که برای هر کدام به اهرمی جداگانه برای حرکت دادن احتیاج دارند.

کم کن‌ها با توجه به نوع استفاده به دو مدل کارگاهی و صنعتی تقسیم می‌شوند.

کم کن برای استفاده کارگاهی

کم کن کارگاهی بیشتر برای نجارانی کاربرد دارد که تولید انبوه ندارند. مکانیزم این دستگاه به صورتی است که نجار طرح مورد نظر را از قبل پیاده کرده و با استفاده از علامت‌گذاری و اهرم‌ها شیار را چشمی ایجاد می‌کند. این کم‌کن‌ها که استفاده از آن‌ها نیروی انسانی زیادی احتیاج دارد در دو مدل تک‌فاز و سه‌فاز در بازار موجود است. از کم‌کن‌های کارگاهی به هیچ عنوان برای تولیدات انبوه استفاده نمی‌شود.

ماشین کم کن برای استفاده صنعتی

کم کن های صنعتی برای تولیدات انبوه کارخانجات بزرگ استفاده شده و به مانند خیلی دستگاه‌های پیشرفته‌ی صنعتی، معمولاً تمامی مراحل توسط اپراتور انجام می‌شود. در این دستگاه می‌توان شیارهای یک شکل و واحد با استانداردی معین را با استفاده از برنامه دادن به اپراتور ایجاد کرد و نیاز به نیروی انسانی نخواهد داشت.

در کم کن‌های صنعتی میز کارگیر با قابلیت زاویه زنی وجود دارد. همچنین این دستگاه‌ها قابلیت ایجاد شیار در اندازه‌های مختلف را به صورت کامپیوتری دارد. در این کم کن‌ها گیره‌ها پنوماتیکی (بادی) وجود دارند که با دقت بالا قطعه کار را نگه داشته و می‌توان اطمینان داشت که عملیات ایجاد شیار با بالاترین استاندارد خود انجام می‌شود. به طور کلی باید گفت که کم‌ کن‌های صنعتی بدون هیچ خطایی وبا بالاترین استاندارد تولید می‌شوند و در صورت نگهداری صحیح، طول عمر بالایی دارند.

مته مناسب ماشین های کم کن مته ای

مته‌های مخصوص دستگاه‌های کم کنی دارای لبه‌های تیز و برنده بوده در نتیجه کار با آن‌ها بسیار راحت‌تر است؛ اما امروزه اکثر کارگاه‌های نجاری کوچک از مته‌های مارپیچ معمولی برای این کار استفاده می‌کنند. دلیل این امر ارزان و در دسترس بودن این مته‌ها است. مته‌های مارپیچ به دلیل نداشتن لبه‌ی تیز و برنده کار را برای کاربر سخت‌تر می‌کند و گاهی به دستگاه نیز آسیب زده و در طول زمان، کف ماشین کم کن را گود می‌کنند.

کاربرد کم کن نجاری

همان‌طور که گفته شد از کم کن نجاری برای ایجاد شیار در اتصال‌های چوبی استفاده می‌شود و هیچ استفاده‌‌ی دیگری ندارد؛ به همین منظور از این دستگاه در صنعت مبلمان سازی، کابینت سازی، در و پنجره سازی و … استفاده می‌شود. کم کن‌ نجاری از جمله دستگاه‌های ثابت ماشین‌های سه کاره‌ی نجاری هم محسوب می‌شود.

رعایت نکات ایمنی هنگام استفاده از کم کن

به هنگام استفاده از کم کن کارگاهی نباید بیش از اندازه به اهرم‌ و مته فشار آورد؛ زیرا باعث سوختن مته و چوب می‌شود. در این دستگاه‌ها باید از سفت شدن قطعه کار اطمینان پیدا کرده و آن را کاملاً محکم کنید؛ زیرا در صورت شل بودن، احتمال خرابی کار یا شکستن مته وجود دارد.

به غیر از قطعه کار باید مته را نیز داخل سه نظام محکم کرد، زیرا شل بودن مته باعث خرابی دستگاه کم کن خواهد شد. از بستن مته‌های کونیک و … به ماشین خودداری کرده تا آسیبی به دستگاه و قطعه کار وارد نشود. باید توجه داشت در صورتی که کار را متوقف و دوباره شروع به کار کردید، از نبودن مته داخل چوب مطمئن شوید، زیرا احتمال شکستن یا پرتاب شدن مته و چوب به دنبال روشن کردن مجدد دستگاه وجود دارد.

کم کن یکی از دستگاه‌های مهم است که هر کارگاه نجاری به آن احتیاج دارد اما نکته‌ای که در خرید کم کن باید مدنظر قرار دهید نوع کاری که می‌خواهید انجام دهید است تا بتوانید مناسب‌ترین دستگاه برای کارگاه خود را انتخاب کنید.