روش‌های ضدآب کردن چوب

مراقبت، از لازمه‌های حفظ زیبایی طبیعی است! برای مراقبت از چوب باید بهترین محصولات و تکنیک‌های سازگار با آن را انتخاب کنید.

بیشتر مبلمان، کابینت و تزئینات چوبی داخل خانه از جنس چوب، قدیمی‌ترین متریال محبوب دنیا ساخته شده است. ناگفته نماند که چوب بدون مراقبت در معرض رطوبت بالا متورم و فرسوده می‌شود؛ اما روش‌هایی برای ضدآب کردن چوب و حفظ زیبایی طبیعی آن وجود دارد که در ادامه به آن‌ها پرداخته شده است.

چگونه چوب را ضدآب کنیم؟

3 روش مطمئن وجود دارد که سالیان متمادی برای ضدآب کردن چوب به کار می‌رود:

• استفاده از روغن تانگ یا بذر کتان برای حفظ زیبایی و ایجاد پرداخت محافظ.
• استفاده از پلی اورتان، وارنیش و لاک الکل.
• پرداخت و ضدآب کردن چوب با ترکیب سیلر و رنگ رقیق (stain).

هنگام انتخاب روش مناسب برای ضدآب کردن چوب باید بدانید که بعضی از روش‌ها برای چوب‌های فضای داخلی مناسب هستند و برخی دیگر برای چوب فضای بیرون. برای جزئیات بیشتر ادامه مطلب را بخوانید.

ابزارها و مواد موردنیاز:

• روغن بذر کتان
• پلی اورتان
• دستمال
• سیلر پلی اورتان
• لاک الکل
• حلال اسپریت معدنی
• قلموی رنگ با موهای طبیعی
• سنباده ریز
• وارنیش
• رنگ رقیق (stain) و سیلر چوب

روش 1: ایجاد پرداخت گرم با روغن مالشی با دست

روغن بذر کتان که از گیاه کتان و روغن تانگ که از درخت چینی تانگ گرفته می‌شود از لوازم اصلی و اولیه برای روش‌های پرداختی است که از روغن مالشی با دست استفاده می‌شود.

این روغن‌ها که سال‌هاست توسط بشر استفاده می‌شود، برای زیبایی و محافظت از چوب‌های دارای بافت تیره مثل چوب گردو و ماهون مناسب است. ترکیب این روغن با برخی مواد، زمان خشک شدن و چسبندگی آن را کاهش می‌دهد. یک روغن ترکیبی استاندارد حاوی روغن تانگ یا بذر کتان، مواد معدنی و پلی اورتان به نسبت مساوی است.

ابتدا روغن را به خوبی هم بزنید. سپس با استفاده از قلموی طبیعی روی چوب بافت تیره‌ای که سنباده کشی و تمیزکاری شده بزنید. (برای ضدآب کردن چوب‌های رنگ روشن مثل کاج و زبان گنجشک از این روغن‌ها که به مرور زمان زرد می‌شود استفاده نکنید.)

اجازه دهید روغن خشک شود؛ سپس به قسمت‌هایی که خشک به نظر می‌رسد دوباره روغن بزنید.

با دستمال تمیزی روغن‌های اضافی را پاک کرده و اجازه دهید روغن کاملا خشک شود. در آخر روی آن سنباده بکشید. در صورت نیاز این مراحل را تکرار کنید تا به نتیجه دلخواه برسید.

اگر به محلول غلیظ‌تری نیاز دارید مواد معدنی کمتری به آن اضافه کنید. اگر به زمان بیشتری قبل از خشک شدن روغن نیاز دارید مقدار پلی اورتان را کاهش دهید. اگر می‌خواهید پرداخت براق‌تر باشد و زودتر خشک شود پلی اورتان بیشتری اضافه کنید.

نکته: دستمال‌هایی که برای پاک کردن روغن استفاده می‌شود ممکن است خودبخود موجب آتش سوزی شود؛ زیرا روغن خشک شده حرارت ایجاد می‌کند. برای احتیاط هنگام کار مقداری آب دم دست خود داشته باشید تا هنگامی که دستمال بیش از حد به روغن آغشته می‌شود آن را داخل ظرف آب انداخته و با دستمال تمیز دیگری ادامه دهید.

روش 2: استفاده از سیلر برای محافظت بیشتر از چوب

پلی اورتان، وارنیش و لاک الکل سیلرهای ثابت شده‌ای با خاصیت ضدآب هستند . این مواد را می‌توان هم به صورت اسپری و هم با قلمو روی چوب سنباده خورده بزنید و قبل از به کار بردن لایه‌های دوم و سوم اجازه دهید خشک شود.

برای رسیدن به نتایج بهتر سیلر را در دمای اتاق به کار برده و قبل از استفاده هرگز بطری سیلر را هم نزنید زیرا ممکن است روی سطح کار حباب ایجاد کند. این مواد حاوی حلال‌های شیمیایی هستند بنابراین هنگام کار استفاده از سیستم تهویه ضروری است.

مزایا و معایب انواع سیلرها

پلی اورتان

سیلرهای پلی یورتان علاوه بر اکرلیک و رزین پلی اورتان حاوی حلال‌های متفاوتی هستند که می‌توانید پرداخت دلخواهتان را از درجه براق بالا تا متوسط از بین آن‌ها انتخاب کنید. پلی اورتان های امروزی به مرور زمان زرد نمی‌شود؛ به همین دلیل انتخاب خوبی برای چوب‌های رنگ روشن هستند. پلی اورتان برپایه روغن دوام بالاتری دارد اما برای تمیز کردن قلموی آن به تربانتین یا مواد معدنی نیاز است. قلموی پلی اورتان برپایه آب، با آب و صابون نیز تمیز می‌شود.

وارنیش

ترکیب رزین، حلال و روغن خشک کننده پرداخت محکمی ایجاد می‌کند که بدون زرد شدن مقاومت بالایی در برابر خراشیدگی دارد. برای ضدآب کردن چوب‌های فضای بیرون از وارنیش دریایی که حاوی جاذب اشعه UV بوده و در برابر آسیب‌های نور خورشید مقاومت می‌کند استفاده کنید. برای ضدآب کردن چوب‌های فضای داخلی از وارنیش اسپار استفاده کرده و قلمو را با تربانتین یا مواد معدنی تمیز کنید.

لاک الکل

ترکیب رزین درخت و رزین مصنوعی در الکل، انتخاب خوبی برای مبلمان چوبی است. درست است که لاک الکل به مرور زمان زرد شده و ظاهر چندان جذابی به چوب نمی‌دهد، اما پرداخت گرم و ضدخش منحصربه‌فردی برای چوب‌های دارای طیف رنگی عمیق است. درجه براقیت لاک الکل متفاوت بوده و با تینر رقیق می‌شود. برای رسیدن به نتایج بهتر باید لاک الکل را در چند لایه سبک روی چوب به کار برد.

روش 3: روشی سریع‌تر با ترکیب رنگ رقیق (stain) و سیلر

در پروژه‌هایی که زمان نقش مهمی دارد ترکیب سیلر و رنگ رقیق (stain) استفاده کنید. این محصول چندکاره علاوه بر ضدآب کردن چوب به آن رنگ و آب می‌دهد. این محصولات ترکیبی حاوی رنگدانه به همراه چسب بر پایه آب است. بسته به تمرکز رنگدانه‌ها این محصول می‌تواند براق یا مات باشد. اگر از ترکیب رنگ و سیلر برای فضای بیرون از خانه استفاده کرده‌اید، باید هر یک یا دوسال یکبار آن را تمدید کنید.

این ترکیب به راحتی جذب چوب شده و باقیمانده آن نیز تبخیر می‌شود. رنگ و سیلر برپایه آب با لایه سبکی که روی چوب ایجاد می‌کند برای فضای داخلی مناسب است. اگر از این ترکیب برای فضای بیرون از خانه استفاده می گنیدُ باید به خوبی مراقبت شود وگرنه به مرور زمان از روی سطح کار بلند می‌شود.