هر آنچه باید درباره ظروف چوبی و نگهداری آن بدانید
راهنمای انتخاب ظروف چوبی
آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که برای یک ظرف چوبی باکیفیت هزینه کنید یا ظروفی که هرچندوقت یکبار مجبور به تعویض آن باشید؟ یک ظرف چوبی خوب اگر به خوبی مراقبت و نگهداری شود طول عمر بسیار بالایی دارد؛ به گونه‌ای که تبدیل به میراث خانوادگی‌تان خواهد شد. پس بیایید نگاهی به برخی از ویژگی‌های این ظروف که نشان از طول عمر بالای آن دارد و نحوه نگهداری‌شان بیندازیم.
مواد و تکنیک‌های به کاربرده شده در تولید ظروف چوبی تاثیر زیادی در کیفیت و طول عمر آن دارد.
ظروف چوبی یا با دست یا با دستگاه خراطی ساخته می‌شود.
یا از یک تکه چوب ساخته می‌شود یا با چسباندن قطعات و لایه‌های چوب به همدیگر.
ظروف چوبی گاهی اوقات از قطعات لمینت با یک لایه روکش ونیر ساخته می‌شود.
برای این که بتوانیم بهترین را انتخاب کنیم باید با برخی از ویژگی‌های ظروف چوبی آشنا شویم.
چوب و آب با هم ترکیب نمی‌شوند
چوب ماده‌ای نرم و متخلخل است و زمانی که آب و مایعات داخل ظرف باقی بماند آن را به خو د جذب کرده و متورم یا ترک برمی‌دارد. آب گرم برای این ظروف خوب نیست.
بنابراین باید برای محافظت بیشتر از ظروف چوبی آن‌ها را مرطوب نگه نداشته و بلافاصله پس از شستشو با دستمال حوله‌ای خشک کرد.
از کارهایی که باید برای مراقبت از ظروف چوبی انجام داد چرب کردن آن با روغن مینرال یا روغن‌های سالمی چون روغن زیتون، آفتابگردان یا نارگیل است.
بهترین چوب‌ها برای ظروف چوبی
چوب‌های سخت بهترین گزینه برای ظروف چوبی هستند.چوب سخت از درختان میوه دارای برگ‌های پهن بوده که در مناطق معتدل رشد می‌کنند. این درختان در فصل پاییز برگ‌ریزان کرده و به خواب زمستانی می‌روند. این درختان در نیمکره شمالی برگریز و در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری همیشه سبز هستند.
چوب سخت همانطور که از نامش مشخص است، سخت‌تر از دیگر چوب‌ها بوده و تراکم ساختار سلولی آن باعث می‌شود برای سرو غذاهای آبکی مناسب باشد.
چوب گیلاس: یک از زیبایی‌های چوب گیلاس تضاد زیبای بین قسمت تیره heartwood و قسمت روشن و کرمی sapwood آن است. ذرات کوچک رسوبات معدنی در سرتاسر بافت چوب مشاهده می‌شود که رگه‌های ریز هایلایت تیره را در آن ایجاد کرده است.
چوب گیلاس به علت دوام بالا و ظاهری که به مرور زمان طیف رنگی عمیق‌تر و غنی‌تری به خود می‌گیرد شهرت دارد. یه همین دلیل نیازی به رنگ شدن نداشته و به عنوان ظرف غذا بسیار امن و بی‌خطر است.
چوب افرا: یکی دیگر از چوب‌هایی که برای ساخت ظروف چوبی امن و بی‌خطر است چوب افرا است که رنگ روشن آن ظاهر زیبا و جذابی را به ظروف می‌دهد. از مشخصه‌های قابل توجه چوب افرا این است که به مرور زمان درخشش بیشتری یافته و رنگ آن بازتر می‌شود.
چوب گردوی سیاه: یکی دیگر از چوب‌های سخت است که با کنتراست زیبای طیف‌های تیره و روشن رنگ قهوه‌ای نیازی به رنگ آمیزی نداشته و برای ساخت ظرف غذا بی‌خطر است.
چوب ساج: رگه‌های موجدار تیره در بافت چوب ساج طیف سایه روشن زیبایی را در ظاهر آن ایجاد کرده است. چوب ساج از جمله چوب‌های سخت ضدآب بوده که برای آشپزخانه مناسب است.
چوب زیتون: چوب زیتون مدیترانه‌ای قوی، سنگین و متراکم بوده و رنگ قهوه‌ای غنی آن در میان طیف بلوند روشن sapwood به آن جلوه بسیار زیبایی داده است. این چوب با پولیش ظاهری پرزرق و برق به خود گرفته و رایحه معطری نیز دارد.
چوب آکاسیا: چوب آکاسیا بسیار قوی و بادوام بوده و از بهترین‌های چوب سخت است. این چوب در مقابل آب و فرسودگی مقاوم بوده و با طیف‌های زمینی، کهربایی و طلایی لابه‌لای بافت چوب گزینه مناسبی برای ظروف آشپزخانه است.
چوب بامبو: بامبو را نمی‌توان در خانواده درختان به حساب آورد؛ بلکه گیاهی است با ظاهری چوب شکل که رشد بسیار سریعی دارد. چوب این گیاه بادوام، محکم و سبک بوده و با خاصیت ضدباکتری که دارد مانع از رشد باکتری‌ها در چوب می‌شود.
چوب‌های نامناسب برای ظروف چوبی
چوب راش: چوب راش دوام موردنیاز برای استفاده در ظروف آشپزخانه را ندارد و به مرور زمان اگر مراقبت نشود رنگ آن تیره و خاکستری می‌شود. البته این تغییر رنگ با رنگ‌کاری قابل جبران است اما برای غذا ایمن نیست.
چوب بلوط: بلوط از جمله چوب‌هایی با ظاهری زیباست که دوام چندان بالایی ندارد. این چوب به آسانی ورقه ورقه شده و ترک برمی‌دارد و به مرور زمان منقبض می‌شود. از طرفی چوب بلوط تنها با رنگ جلوه زیبایی دارد و همانطور که میدانید رنگ و پولیش برای ظروف غذا ایمن نیست.
هرگز ظروفی که از چوب بلوط قرمز ساخته شده‌اند انتخاب نکنید؛ زیرا دیواره‌های سلولی پرمنفذی دارند که برعکس بلوط سفید رطوبت را به خود جذب می‌کنند. چوب بلوط سفید به علت مقاومت بالایی که در برابر رطوبت دارد در صنعت کشتی سازی به کار می‌رود.
چوب غان: غان از جمله چوب‌های نرمی است که به مرور زمان خشک شده و حجم خود را از دست می‌دهد. این چوب برای پیچ و تاب و فرم دادن بسیار مناسب بوده و چوب مناسبی برای ساخت ظروف نیست.
ساختار ظروف چوبی
ساختار یک تکه
در ساختار یک تکه ظروف از یک قطعه چوب ساخته شده و با دستگاه خراطی به آن فرم داده می‌شود. سپس در کوره با حرارت کم خشک می‌شود. این ساختار بهترین روش انتخابی برای ساخت ظروف چوبی است. از آنجا که پروسه ساخت این ظروف سخت است قیمت بالایی نیز دارند.
ساختار چندتکه
ظروف چوبی با ساختار چندتکه به چند روش ساخته می‌شوند: قطعات چوبی کوچکی که یا به روش حلقه‌ای به هم چسبانده می‌شوند یا به صورت عمودی.
در ظروفی که به روش چندتکه ساخته می‌شوند، امکان درز رطوبت در نقطه اتصال قطعات چوب زیاد است. حتی اگر به خوبی از آن مراقبت کنید امکان آسیب رطوبتی این ظروف کاهش نمی‌یابد.
ساختار لمینت
لمینت یک لایه نازک چوب است که به عنوان روکش روی چوب نرم یا مواد کامپوزیت چسبانده می‌شود. در این روش نیز آب ممکن است به درزها نفوذ کرده و به چوب آسیب برساند.
مراقبت و نگهداری
بسیاری از ظروف چوبی شستشوی سریع در آب گرم و صابون را در صورتی که بلافاصله خشک شوند تحمل می‌کنند. هرگز ظروف چوبی را در آب نگه ندارید یا در ماشین ظرفشویی قرار ندهید.
ظروف چوبی نباید مانند ظروف دیگر پس از شستشو کنار گذاشته تا خودش خشک شود. بلکه باید بلافاصله پس از شستشو با دستمال خشک شود. باقی ماندن آب در کف ظرف منجر به ترک برداشتن آن می‌شود.
ظروف چوبی باید بعد از هر بار شستشو روغن کاری شود. برای روغن کاری ظروف چوبی روغن‌های مینرال مثل روغن زیتون، کانولا و نارگیل ایمن و بی‌خطر هستند.
قبل از درست کردن سالاد ابتدا مقداری آبلیمو داخل ظرف بمالید تا ظرف معطر شده و طعم بهتری به سالاد بدهد. آب نصف لیمو را داخل ظرف گرفته و ظرف را تکان دهید تا آبلیمو به همه جای آن برسد. سپس با دستمال کاغذی آبلیموی باقیمانده در ظرف را بگیرید.
