خشک کردن چوب و روش‌های آن
چوب خشک کنی چیست؟
به روش‌های مناسب خشک کردن چوب برای حذف رطوبت از دیواره‌‌های آن چوب خشک کنی می‌گویند. چوب خشک شده موقع استفاده برای ساخت و ساز، کمتر دچار مشکلات ساختاری می‌شود. همچنین هنگام سوزاندن چوب خشک و هیزم، دود کمتری تولید شده و یکنواخت و تمیزتر می‌سوزد. وزن چوب خشک شده از چوب سبز کمتر است با این حال باز هم مقدار کمی رطوبت داشته و استحکام آن پس از خشک‌شدن بیشتر می‌شود. چوب خشک کمتر تاب برداشته و دوام آن در برابر قارچ و کپک بیشتر است. چوب خشک را به‌راحتی می‌توان با رنگ یا وارنیش پرداخت کرد. مدت زمان فرآیند چوب خشک کنی با توجه به نوع چوب مورد استفاده و رطوبت نسبی در منطقه‌ای که چوب در آن خشک می‌شود، متفاوت است. می‌توانید با کمک روش‌های مختلف چوب را خشک کنید اما هدف از تمام این روش‌ها حذف رطوبت و صدمه ندیدن چوب است. در ادامه با ما همراه باشید تا با روش‌های خشک کردن چوب آشنا شوید.
چقدر طول می‌کشد تا چوب خشک شود؟
یادتان باشد که روش‌های سنتی برای خشک کردن چوب، مدت زمان بیشتری نیاز دارد. اگر چوب و الوار خوب تقسیم‌بندی شود و روی هم چیده شود، یک فصل طول می‌کشد تا خشک شود که در مناطق سردتر این زمان به حدود شش تا نه ماه هم می‌رسد.
روش‌های خشک کردن چوب
از دو روش اصلی برای خشک کردن چوب استفاده می‌شود؛ در روش اول چوب به‌طور طبیعی و با کمک جریان هوا خشک می‌شود. روش دوم هم خشک کردن چوب به صورت مصنوعی است که در آن می‌توان از چندین فرآیند استفاده کرد. در هر دو روش باید به چیدمان و جداسازی الوار توجه کرد تا امکان گردش کامل جریان هوا فراهم شود.
چطور بفهمیم که چوب خشک شده است؟
استفاده از چوب سبز مشکلات زیادی به دنبال دارد برای مثال چوب سبز باعث ایجاد کرئوزوت خطرناک و دودی با بوی تند می‌شود. الوار سبز در ساختمان‌سازی و مبل‌سازی دچار مشکلات ساختاری می‌شوند. در ادامه روش‌های تشخیص چوب خشک شده را آورده‌ایم.
- رنگ: رنگ چوب به مرور زمان محو شده و میزان براق بودن آن نسبت به چوب سبز و تازه کمتر است.
- بو: چوب سبز رایحه قوی‌تری در مقایسه با چوب خشک دارد. وقتی چوب خشک می‌شود، بوی آن ملایم و کمتر می‌شود.
- سختی: چوب خشک‌شده سخت، فشرده و محکم‌تر است.
- صدا: چوب خیس صدای خاصی ایجاد می‌کند ولی چوب خشک، توخالی به نظر می‌رسد.
- اشتعال‌پذیری: چند تکه چوب را به‌طور آزمایشی بسوزانید و اشتعال‌پذیری آنها را بررسی کنید. چوب سبز به‌کندی روشن شده، دود زیادی تولید می‌کند و برای سوختن در خانه مناسب نیست.
اگر چوب خشک نشده را بسوزانید چه اتفاقی می‌افتد؟
توصیه می‌شود از چوب سبز برای شومینه استفاده نکنید؛ رطوبت چوب باعث ایجاد دود شده و حجم زیادی از کرئوزوت در دودکش خانه جمع می‌شود. در ادامه در مورد روش‌های چوب خشک کنی بیشتر توضیح داده‌ایم.
چوب خشک کنی در هوای آزاد
سنتی و زمان‌برترین روش برای خشک کردن چوب این است که آن را در هوای آزاد خشک کنید؛ شش تا نه ماه طول می‌کشد تا چوب خشک شود. برای هوادهی به چوب باید تنه درختان یا تخته‌ها را در فضای آزاد و روی پالت‌ها طوری روی هم قرار دهید که هوا بتواند به‌صورت عمودی و افقی در میان چوب‌ها جریان پیدا کند و بچرخد. پالت‌هایی که بالاتر از سطح زمین هستند باعث می‌شوند چوب از پوشش گیاهی و زمین مرطوب فاصله بگیرد. معمولا انتهای تخته‌ها پیچیده یا بسته می‌شوند تا رطوبت بیش از حد در این بخش‌ها خارج نشود. حتما برای چوبهایی که درحال خشک شدن هستند سایه‌بانی در نظر بگیرید تا از عوامل جوی در امان بمانند.
چوب خشک کنی در کوره
متداول‌ترین و موثرترین روش تجاری برای خشک‌کردن چوب، استفاده از کوره است. در این روش فرآیند حذف رطوبت با استفاده از انرژی خارجی سریع‌تر انجام می‌شود. خشک‌کردن چوب در این روش با توجه به گونه چوبی بین دو روز تا هفته طول می‌کشد. از دو روش پیشرفته و محفظه‌ای استفاده می شود. در یک کوره پیشرفته و تونلی، الوار از یک سمت وارد شده و با واگن‌های برقی از اتاق‌هایی با شرایط هوایی متفاوت عبور می‌کنند تا چوب به‌آرامی خشک شود. در این روش مقدار ثابتی از چوب خشک می‌شود.
چوبی که در فرآیند محفظه‌ای خشک می‌شود، در یک ساختمان واحد باقی می‌ماند و برنامه‌ای با شرایط مختلف برای آن تنظیم می‌شود تا رطوبتش را از دست بدهد. از این فرآیند برای چوبهایی که به‌سختی خشک می‌شوند یا گران‌قیمت هستند استفاده می‌شود.
کوره خورشیدی
در این روش سرعت کوره خورشیدی با انرژی کمِ روش خشک کردن با هوا تلفیق می‌شود. کوره‌های خورشیدی پنجره‌های تک‌جداره در بخش جنوبی سازه دارند و همین پنجره‌ها نور خورشید را به دام می‌اندازند. کلکتورهای حرارتی از جنس فلز سیاه، روی ارسی‌های پنجره متصل می‌شوند. هوای گرم‌شده به روش‌های مختلف در کوره به گردش درمی‌آید تا چوب خشک شود. بعضی از انواع کوره‌های خورشیدی عایق‌بندی شده تا گرما را در شب حفظ کند. روش کوره خورشیدی تقریبا دو برابر زمان‌برتر از روش کوره است. با توجه به ماهیت ملایمی که دارد بیشتر برای خشک‌کردن چوبهایی که در مبلمان‌سازی استفاده می‌شوند، به کار می‌رود.
مایکروویو
خشک‌کردن به روش مایکروویو، از انرژی پالسی که به چوب هدایت می‌شود استفاده می‌کند. رطوبت به‌گونه‌ای از چوب خارج می‌شود که آن را تخریب نکند. این روش مزایایی مانند سرعت و کیفیت بالا داشته و برای خشک‌کردن الوار، بلوک، روکش، چیپس، کاغذ و مواد کامپوزیتی مبتنی بر چوب مناسب است. بخش‌هایی در چوب که رطوبت بیشتری دارند، بیشترین انرژی را جذب می‌کنند؛ به همین دلیل دما و رطوبت یکنواختی در طول فرآیند خشک کردن چوب ایجاد می‌شود. کیفیت چوب خشک شده بالا است و نیاز به بازرسی کاهش می‌یابد. چوبی که به این روش خشک می‌شود کمتر تاب برمی‌دارد.
امیدواریم با خواندن این مقاله اطلاعات مفیدی درباره چوب خشک کنی و روش‌های مختلف خشک کردن چوب به دست آورده باشید. همچنین اگر تجربه یا سوالی در این زمینه دارید می‌توانید از طریق نظرات یا تماس با کارشناسان سازوکار با ما در تماس باشید.
