حکاکی روی چوب با استفاده از درمل

درمل دستگاه فرز مینیاتوری با سری چرخان است که سری‌های آن قابلیت تعویض دارند. سری‌های متنوع درمل با ابعاد مختلف برای کار روی مواد گوناگون مناسب است. اگر می‌خواهید نوشته، طراحی و… را روی چوب یا مواد دیگر حکاکی کنید، درمل دستگاهی ایده آل است. قدم اول انتخاب طرح مناسب و کشیدن آن روی چوب است. سپس باید سری متناسب با ماده‌ای که می‌خواهید روی آن کار کنید، انتخاب کنید. پس از اتمام کار باید سطح کار را به خوبی سنباده زده و در صورت نیاز پرداخت کنید. با ما همراه باشید تا در ادامه با نحوه حکاکی روی چوب به صورت قدم به قدم و کاربردی آشنا شوید.

انتخاب چوب

در قدم اول باید تکه چوبی نرم انتخاب کنید؛ زیرا چوب نرم برای حکاکی مناسب است و احتمال شکستن یا ترک برداشتن آن کمتر است. بهتر است چوب گردوی سفید، کاج یا چوب روسی را برای این کار انتخاب کنید. دقت داشته باشید که تکه چوب انتخابی شما سالم باشد و هیچ گونه ترک، غده، جوش یا گره نداشته باشد.

اگر تجربه حکاکی روی چوب را دارید می‌توانید از چوب سخت هم استفاده کنید؛ چوب افرا، بلوط و گیلاس از گزینه‌های مناسب برای حکاکی هستند. حین کار دقت کافی داشته باشید و به آرامی روی چوب حکاکی کنید تا از آسیب به چوب جلوگیری شود.

قبل از حکاکی دقت داشته باشید که چوب کاملا تمیز و خشک باشد.

نکته: بهتر است قبل از شروع حکاکی، کار را روی چند تکه چوب اضافی امتحان کنید.

انتخاب و رسم طرح

اگر می‌خواهید طرح را خودتان بکشید بهتر است آن را مستقیما روی چوب بکشید.  برای ترسیم طرح خود روی چوب از مداد استفاده کنید تا بتوانید آن را در صورت نیاز اصلاح یا پاک کنید. کار طراحی را با کشیدن خط‌های بیرونی شروع کنید تا شکل کلی آن رسم شود. قسمت‌هایی که نیاز است به صورت اریب برش دهید را می‌توانید جداگانه مشخص کنید تا بتوانید بعدا به راحتی آن را تشخیص دهید.

نکته: اگر تکه چوب انتخابی شما تیره رنگ است، از مداد سفید برای رسم طرح خود استفاده کنید.

اگر نمی‌خواهید طرح را خودتان ترسیم کنید ومی‌خواهید طرح آماده‌ای را روی چوب منتقل کنید باید از کاربن استفاده کنید.

پس از کشیدن طرح روی چوب، آن را محکم روی میز کار ببندید. بهتر است برای بستن قطعه چوب روی میز کار از C-clamp (گیره C) استفاده کنید. با توجه به ابعاد قطعه چوب ممکن است به تعداد گیره بیشتری نیاز داشته باشید.

پیش از هرکاری باید موارد و نکات ایمنی را رعایت کنید. حین کار حتما از دستکش و عینک ایمنی استفاده کنید تا از پرت شدن براده‌های کار یا خاک اره به سمت شما جلوگیری کند. سعی کنید پرژه خود را در محلی انجام دهید که تهویه مناسب داشته باشد یا حتما از ماسک استفاده کنید تا مشکل تنفسی برای شما ایجاد نشود.

آماده سازی درمل

پس انجام مراحل بالا نوبت به آماده سازی درمل می‌رسد. درمل را مانند مداد در دست بگیرید و انگشت‌های خود را حداقل 2.5 سانتی متر بالاتر از قسمت چرخنده آن بگیرید. درمل را جوری نگه دارید که دسترسی‌تان به کلید روی آن راحت باشد. درمل را با زاویه 30 یا 45 درجه نسبت به چوب بگیرید تا بیشترین کنترل را هنگام حکاکی داشته باشید.

نکته: هرگز به قسمت چرخنده درمل زمانی که روشن است دست نزنید زیرا ممکن است باعث صدمات جدی شود.

حکاکی روی چوب با استفاده از درمل

کار حکاکی روی چوب را به آرامی و با خط‌های کوتاه شروع کنید. موتور درمل بسیار کوچک است به همین جهت نمی‌توان به صورت مداوم از آن استفاده سنگین کرد زیرا ممکن است دچار آسیب جدی شود.

هنگام کار با درمل آن را به آرامی درون بافت چوب فرو برده و سعی کنید کار حکاکی را در جهت بافت چوب انجام دهید. اگر کار حکاکی را به صورت آهسته و با فشار ملایم انجام دهید از آسیب به دستگاه یا برش اشتباه می‌توانید به راحتی جلوگیری کنید.

قسمت‌های بزرگ را با سری دندان شمشیری حکاکی کنید. این سری دندانه‌های بسیار تیزی دارد که کار باربرداری را در حجم و سرعت بسیار بالا می‌تواند انجام دهد. سری دندان شمشیری را در قسمت مربوطه نصب کرده و با چرخاندن آن در جهت عقربه‌های ساعت سری را محکم کنید. بهتر است قبل از برش تکه چوب اصلی، سری جدید را روی تکه چوبی دیگر امتحان کنید.

در ادامه لبه‌های تیز طرح را با استفاده از سری کاربایدی صاف کنید. خط‌های بیرونی را به آرامی و با فشار بسیار آهسته بتراشید. کار حکاکی را بسیار با دقت و صبورانه انجام دهید تا از هرگونه خطای احتمالی جلوگیری شود و نتیجه کار شما خراب نشود.

کیت درمل‌های استاندارد 3-4 سری مختلف دارند که برای کار حکاکی مناسب هستند.

از سری‌های بزرگ برای خارج  کردن قسمت‌های بزرگ و برای حکاکی ظریف و کوچک از سری کوچک استفاده کنید.

برای صاف کردن و به نوعی سنباده زنی طرح از سری الماسه استفاده کنید. سری الماسه بافتی خشن داشته و مانند سنباده لبه‌های تیز کار را گرد می‌کند. اگر از چوب نرم استفاده می‌کنید حین کار با سری الماسه دقت کنید تا لبه کار از بین نرود.

حین کار با درمل خاک اره و براده زیادی ایجاد می‌شود. بهتر است حین حکاکی هر 5 دقیقه یکبار خاک اره و براده‌ها را پاک کنید تا طرح به خوبی نمایان شود و قسمت‌هایی که نیاز به برش دارند به خوبی مشخص شوند. برای پاک کردن خاک اره‌ها از دمنده استفاده نکنید زیرا ممکن است براده و خاک چوب‌‌ها در هوا پخش شود. می‌توانید قطعه چوب را برعکس کنید و با ضربه زدن به آن خاک اره را از روی طرح کنار بزنید.

سنباده زنی، پرداخت و رنگ آمیزی

بعد از اتمام کار حکاکی، روی کار را با سنباده 150 سنباده بزنید. کاغذ سنباده را بیشتر روی قسمت‌هایی که تیز است بزنید تا تمام قسمت‌های آن صاف و نرم شود.

اگر از سری الماسه برای سنباده زنی استفاده کرده‌اید ممکن است نیازی به سنباده کاری دوباره نداشته باشید.

در صورت نیاز می‌توانید از سری توپی شکل برای ایجاد پس زمینه و بافت استفاده کنید. این سری با ایجاد برجستگی و فرورفتگی درون بافت چوب می‌تواند به کار شما ظاهری متفاوت بدهد. اگر ترجیح می‌دهید بافت چوب صاف و یکدست باشد نیازی به انجام این مرحله نیست.

اگر می‌خواهید قسمت‌هایی از چوب تیره‌تر باشد می‌توانید با استفاده از مشعل مخصوص که آهن گرما دیده است، قسمت‌هایی از کار را تیره کنید تا جلوه‌ای متفاوت بگیرد.

اگر نیاز است قسمت‌هایی از چوب کاملا تیره به نظر برسد کافی است مشعل مخصوص را درون آن قرار دهید و تا زمانی که کاملا داغ شود صبر کنید. مشکل داغ را به آرامی درون بافت چوب برده و در جهتی که می‌خواهید بچرخانید.

دقت داشته باشید که قسمت‌هایی از چوب که سوزانده‌اید را نمی‌توانید از بین ببرید یا به حالت قبلی خود بازگردانید.

هیچ گاه به سری داغ دستگاه دست نزنید زیرا ممکن است موجب سوختگی شدید شود.

در این مرحله می‌توانید طرح مورد نظر خود را با رنگ دلخواه رنگ آمیزی کنید. در پایان با استفاده از پلی‌اورتان یا هر نوع روغن پرداخت دیگر یک لایه نازک شفاف روی کار بزنید تا دوام و زیبایی کار چند برابر شود.

امیدواریم با به کارگیری روش‌های بالا بتوانید به آسانی کار حکاکی با درمل را انجام دهید. اگر در هر یک از مراحل بالا سوالی دارید در بخش نظرات آن را با ما درمیان بگذارید.