راهنمای تصویری آموزش ساخت تخته نرد چوبی

تخته نرد چیست؟

یکی از بازی‌های جذاب تخته نرد است که برای بازی تنها به دو نفر نیاز است. این بازی مانند شطرنج فکری بوده و به استراتژی نیاز دارد. تخته نرد از قدیمی‌ترین بازی‌های روی صفحه بوده که از زمان عصر برنز تا به امروز در میان مردم محبوب بوده است.

برخی ریشه این بازی را به هندوستان نسبت می‌دهند اما از آنجا که قدیمی‌ترین تخته نرد در شهر سوخته سیستان و بلوچستان پیدا شده برخی دیگر آن را به ایران نسبت می‌دهند.

اگر شما هم به این بازی هیجان انگیز علاقه دارید با ما همراه باشید تا در ادامه با نحوه ساخت تخته نرد آشنا شوید.

فیلم آموزش ساخت تخته نرد

در این ویدیو می‌توانید تمامی مراحل ساخت یک تخته نرد حرفه‌ای و جذاب را ببینید.

ساخت تخته نرد

برای ساخت تخته نرد می‌توان از روش‌ها و لوازم مختلفی استفاده کرد؛ برای مثال ساخت تخته نرد با cnc و چوب نفیس شاید برای همه امکان‌پذیر نباشد اما خبر خوب این است که ساخت تخته نرد با مقوا / کارتن هم امکان دارد. در ادامه 2 روش ساخت تخته نرد را آورده‌ایم که با توجه به امکانات و لوازمی که در اختیار دارید می‌توانید یکی از آن‌ها را انتخاب کنید.

روش اول:

بهترین چوب برای ساخت تخته نرد

برای ساخت تخته نرد به 30 عدد مهره، 2 عدد تاس و 2 عدد تخته نیاز است. برای ساخت تخته نرد می‌توانید از چوب گردو، توت، افرا، چنار، زردآلو یا اکالیپتوس استفاده کنید.

ابعاد تخته نرد

قدم اول در ساخت هر وسیله چوبی اندازه گیری دقیق ابعاد است. برای مثال ابعاد تخته‌ها را 39 × 63 سانتی‌متر در نظر بگیرید. برای دور هر تخته باید چوب‌هایی به شکل قاب قرار دهید. اندازه چوبی که برای دور تخته استفاده می‌کنید باید با اندازه مهره‌ها تناسب داشته باشد.

اعداد اندازه‌گیری شده را روی چوب‌ها علامت گذاری کرده و به صورت دقیق ببرید. ضخامت تخته در حالت بسته باید 9 سانتی‌متر باشد؛ به این ترتیب ضخامت هر کدام باید 4.5 سانتی‌متر باشد. پس از آماده شدن تخته برای قسمت داخلی و قاب برای دور آن با استفاده از چسب چوب آن‌ها را به هم بچسبانید. برای محکم شدن قاب بهتر است با استفاده از گیره نجاری آن را ثابت نگه دارید.

اگر به تخته نرد دقت کرده باشید در قسمت کف تخته برای نقاطی که مهره‌ها قرار می‌گیرند باید مرزی مشخص کرد. برای ایجاد این مرز بهتر است از 2 رنگ ونیر متفاوت استفاده کنید. برای برش ونیر بهتر است از دستگاه برش لیزری استفاده کنید. ابعاد داخلی (عرض) تخته نرد را اندازه گیری کنید و بر 6 تقسیم کنید. اندازه قاعده هر مثلث باید برابر عدد به دست آمده باشد. پس از بریدن ونیر برای هر قسمت، آن‌ها را با چسب چوب بچسبانید.

شانه تخته نرد

شانه تخته نرد قسمتی است که مهره‌ها را به صورت مرتب کنار هم نگه می‌دارد و از قاطی شدن مهره‌ها جلوگیری می‌کند. استفاده از شانه تخته نرد دلخواه است و حتی اگر ساختن آن برای شما سخت است می‌توانید آن را به صورت آماده خریداری کنید.

ساخت مهره برای تخته نرد

برای ساخت مهره‌ها دو انتخاب وجود دارد؛ مهره‌های دایره‌ای و مهره‌های مربع شکل. اگر می‌خواهید مهره‌های دایره‌ای داشته باشید دقت کنید که قطر هر دایره باید برابر اندازه قاعده مثلث‌هایی که در داخل صفحه تخته چسبانده‌اید باشد؛ هم چنین اگر مهره‌ها به شکل مربع است باید اندازه هر ضلع آن برابر قاعده مثلث باشد.

طریقه نصب لولا تخته نرد

برای باز کردن یا بستن تخته نرد به لولا نیاز است. می‌توانید لولا را از داخل یا خارج وصل کنید. نصب لولا از خارج ساده است اما اگر آن را از داخل نصب کنید تخته نرد ظاهر بهتری پیدا می‌کند. برای این کار باید دو عدد لولای ساده انتخاب کنید و با توجه به ابعاد لولا، سوراخ کاری را انجام دهید. سپس با استفاده از پیچ، لولا را در جای خود محکم کنید.

پرداخت تخته نرد

پس از اتمام کار با استفاده از سنباده سطح کار را به خوبی سنباده بزنید تا کاملا صاف و هموار شود. در انتها با استفاده از روغن جلا آن را پرداخت کنید.

روش دوم:

در قسمت قبل روش ساخت تخته نرد به صورت سنتی را یاد گرفتید. در قسمت بعدی با روش ساخت تخته نرد با وسایل و روشی ساده‌تر را آورده‌ایم.

ابزار موردنیاز ساخت تخته نرد

• تخته چوبی به شکل مستطیل
• دو رنگ متفاوت و قلم مو
• خط کش
• مداد
• دو عدد مکعب چوبی برای تاس
• سی عدد مهره چوبی (دایره، مربع یا … )
• نوار چسب کاغذی

نقشه ساخت تخته نرد

ابتدا باید یک قاب برای دور تخته در نظر بگیرید. برای این کار کافی است به اندازه دو سانتی‌متر از هر طرف فاصله بگذارید. پس از کشیدن مستطیل آن را با استفاده از یک خط به دو قسمت تقسیم کنید. به این ترتیب دو مستطیل ایجاد می‌‌شود؛ مرکز مستطیل‌های ایجاد شده را پیدا کنید و یک مستطیل دقیقا در مر کز به عرض حداقل 4 سانتی‌متر بکشید. به این ترتیب در وسط هر مستطیل یک مستطیل باریک ایجاد می‌شود. (مانند شکل زیر)

در قسمت بالا و پایین مستطیل 6 مثلث بکشید؛ به این ترتیب ابتدا باید عرض مستطیل را کاملا دقیق اندازه بگیرید و آن را بر 6 تقسیم کنید. عدد به دست آمده برابر اندازه قاعده مثلث است. دقت داشته باشید که ارتفاع مثلث‌ها نباید از طول مستطیل (خط) عبور کند.

رنگ آمیزی تخته

مرحله بعد نوبت رنگ آمیزی است. در این قسمت باید دو رنگ انتخاب کنید. قبل از رنگ آمیزی ابتدا باید قسمتی که می‌خواهید رنگ آمیزی شود یعنی داخل مثلث‌ها را از قسمت بیرونی جدا کنید. برای این کار باید روی هر ضلع مثلث نوار چسب کاغذی بچسبانید. مثلث‌ها را به صورت یکی در میان با دو رنگ متفاوتی که انتخاب کرده‌اید، رنگ آمیزی کنید. پس از آن که رنگ کاملا خشک شد می‌توانید چسب‌ها را جدا کنید.

رنگ آمیزی مهره‌ها و تاس

بعد از آماده شدن تخته نوبت رنگ آمیزی تاس و مهره‌ها است. 15 عدد از مهره‌ها را با یک رنگ و 15 عدد دیگر را با رنگی دیگر، رنگ آمیزی کنید. تاس‌ها را رنگ آمیزی کرده و روی هر وجه آن اعداد یک تا شش را بنویسید. حالا تنها کاری که باید انجام دهید این است که فرصت دهید تا رنگ‌ها کاملا خشک شوند.

انواع تخته نرد نفیس

تخته نرد می‌تواند هدیه یا سوغاتی بسیار شکیل باشد. اگر به دنبال تخته‌ای نفیس و ارزشمند هستید بهتر است تخته نردهای دست ساز را انتخاب کنید. تخته نرد دست ساز در دو نوع تخته نرد چوب گردو (تخته نرد سنندج) و تخته نرد خاتم موجود است.

ساخت تخته نرد با چوب گردو

چوب گردو طرح، بافت و نقش زیبایی دارد؛ به همین دلیل طرفداران خاص خود را دارد. بعضی از انواع این تخته منبت کاری یا حکاکی شده‌اند که زیباتر هستند و قیمت بالاتری دارند.

تخته نرد خاتم چیست؟

تخته نرد خاتم با توجه به چوبی که برای ساخت آن استفاده می‌شود به دو دسته سبک و سنگین تقسیم می‌شوند. در ساخت تخته نرد سنگین از ام دی اف و تخته نرد سبک از چوب‌هایی مثل راش استفاده می‌کنند.

امیدواریم با خواندن مقاله بالا نحوه ساخت تخته نرد را آموخته باشید. هم چنین اگر در زمینه ساخت آن تجربه یا سوالی دارید، در بخش نظرات آن را با ما در میان بگذارید.

سوالات متدوال

چه چوبی برای ساخت تخته نرد مناسب است؟

برای ساخت تخته نرد می‌توانید از چوب گردو، توت، افرا، چنار، زردآلو یا اکالیپتوس استفاده کنید.

ابعاد تخته نرد چقدر باید باشد؟

به طور کلی ابعاد مشخصی برای تخته نرد وجود ندارد و هر کس بر اساس سلیقه خود می‌تواند تخته‌ای با سایز دلخواه انتخاب کند یا بسازد.

ساخت تخته نرد با مقوا / کارتن امکان‌پذیر است؟

بله. برای ساخت تخته روش‌های مختلفی وجود دارد و هیچ محدودیتی ندارد.