ساخت قاشق چوبی و نکات آن

ساخت قاشق چوبی به ابزار و مواد زیادی نیاز ندارد. لزومی هم ندارد که هزینه زیادی را برای ساخت این وسیله صرف کنید. مانند بسیاری دیگر از پروژه‌های نجاری، اولین و مهم‌ترین شرط موفقیت،‌ مهارت و توانایی شما در استفاده از ابزار کار است. اگرچه می‌توانید قاشق چوبی را با استفاده از ابزار و ماشین‌آلات حرفه‌ای هم بسازید، اما این کار با ساده‌ترین وسایل و صرف هزینه و زمانی کم نیز امکان‌پذیر است. در این مقاله،‌ در مورد روش‌های ساخت قاشق چوبی صحبت می‌کنیم. همچنین روشی برای ساخت یک قاشق چوبی ساده و دست‌ساز را به شما آموزش خواهیم داد.

روش های ساخت قاشق چوبی

روش‌های متنوعی برای ساخت قاشق چوبی وجود دارد. انتخاب روش ساخت قاشق چوبی، کاملا به ابزار و امکاناتی که در اختیار دارید بستگی دارد. سریع‌ترین و دقیق‌ترین روش، ساخت قاشق چوبی با cnc است. کافی است که فایل طراحی قاشق را به دستگاه بدهید تا در کمترین زمان ممکن آن را برای شما بسازد. در انتها نیز بدنه قاشق را سنباده بزنید تا هرگونه عیب و مشکل احتمالی آن برطرف شود. ساخت قاشق چوبی صنعتی نیز به همین روش انجام می‌شود. یکی از ابزارهای کاربردی در نجاری، فرز انگشتی یا مینیاتوری است. ساخت قاشق چوبی با فرز انگشتی، کار شما برای کنده‌کاری روی چوب را بسیار آسان می‌کند.

ساخت قاشق چوبی با دستگاه برای همه امکان‌پذیر نیست؛ اما شما می‌توانید با کمترین امکانات و با استفاده از چند ابزار ساده، قاشقی زیبا و کاربردی بسازید. در ادامه، ما به آموزش ساخت قاشق چوبی با مغار و چند ابزار نجاری دیگر می‌پردازیم. این روش، قدمتی دیرینه در نجاری و ساخت قطعات چوبی دارد. باید توجه داشته باشید که ساخت قاشق چوبی با دست و بدون استفاده از ابزار و ماشین‌آلات حرفه‌ای، به مهارت کافی و آشنایی با نحوه استفاده از ابزار نجاری نیاز دارد. در غیر این صورت، ممکن است نتیجه کار شما چندان خوشایند نباشد.

وسایل لازم برای ساخت قاشق چوبی

این پروژه با چند ابزار کاربردی نجاری انجام می‌شود:

• چاقوی حکاکی
• کمان اره
• مغار 7 و 12 میلی‌متر
• رنده بال کبوتری
• چوب ساب

بهترین چوب برای ساخت قاشق چوبی

می‌توانید از هر چوبی برای ساخت قاشق چوبی استفاده کنید، اما استفاده از چوب‌های محکم و با دوام توصیه می‌شود. چوب‌های سخت، بافت فشرده‌تری دارند و این ویژگی باعث می‌شود که رطوبت کم‌تری را جذب کنند. هر چقدر بافت چوب متراکم‌تر باشد، منافذ آن ریز تر خواهد بود. چوب‌هایی مانند گردو و افرا گزینه‌های مناسبی هستند. دسترسی به این نوع چوب‌ها نیز آسان است.

ساخت قاشق چوبی دست ساز

بعد از چاپ طرح قاشق، آن را روی سطح چوب بگذارید. سپس یک چاقوی حکاکی را دور طرح قاشق بکشید تا بر روی سطح چوب منتقل شود.

در مرحله بعد با استفاده از اره نواری یا کمان اره شروع به برش طبق الگو و طرح کنید. در صورتی که قسمت زیرین قاشق، با کمی انحنا بریده شد، مشکلی پیش نمی‌آید زیرا بیشتر قسمت‌های قاشق خصوصا کف آن تراشیده خواهد شد.

بعد از انجام برش‌کاری، با چوب ساب شروع به اصلاح برش‌ها و نزدیک شدن به خطوط طرح بکنید.

در مرحله بعد، باید قسمت گودی قاشق را تراشکاری کنید. چند برش در امتداد خط مرکزی گودی ایجاد کنید و سپس از وسط هر دو طرف به سمت بیرون تراش‌کاری کنید. بهتر است که برش‌های کوتاه و کم‌عمق ایجاد کنید. این مراحل را با دقت کامل انجام دهید تا بیش از حد لازم را نتراشید.

در این مرحله قسمت مرکزی قاشق را بتراشید. پس از ایجاد برش‌های کوتاه و مورب، تراش‌کاری را با دقت و به آرامی انجام دهید. سعی نکنید مقدار زیادی از چوب را به یک باره بتراشید. زیرا ممکن است باعث ایجاد شکافتگی در چوب شود.

تراش‌کاری را از لبه‌ها به مرکز ادامه دهید و گودی قاشق را عمیق‌تر کنید. وقتی به عمق مدنظر خود نزدیک شدید، سعی کنید برش‌های ظریف ایجاد کنید تا گودی قاشق صاف و تمیز شود. هر چه گودی را در این مرحله بیشتر صاف و تمیز کنید، در مرحله پایانی سنباده‌زنی راحت‌تر خواهد بود.

حالا نوبت به گرد کردن قسمت کف قاشق است. برای این کار، یکی از بهترین ابزارها، رنده بال کبوتری است. رنده بال کبوتری می‌تواند مقدار زیادی چوب را در مدت زمان کوتاه بتراشد. این ابزار برای گرد کردن چوب بسیار مناسب است. با این حال، بسیاری از افراد با این ابزار آشنایی نداشته و آن را در کارگاه‌های خود ندارند. اگر رنده بال کبوتری ندارید، می‌توانید از سوهان نیز استفاده کنید.

گرد کردن کف قاشق را با ایجاد یک برش زاویه‌دار در لبه‌های کف قاشق شروع کنید. برش‌ها را تا اندازه‌ای ادامه دهید که کف قاشق حالت گرد پیدا کرده و ضخامت قسمت گودی قاشق در تمامی قسمت‌ها تقریبا یکسان شود.

اکنون که قسمت اصلی تراشیده و بریده شده، باید سطح آن را کاملا یکدست و صاف کنید. با استفاده از یک سوهان یا چوب ساب گوشه و لبه‌های تیز را صاف کنید تا کف قاشق شکلی یکدست پیدا کند.

حالا زمان کار کردن روی دسته قاشق است. در این مرحله محل اتصال گودی به دسته ضخیم است که باید نازک‌تر شود.

سپس قاشق را برگردانید و قسمت گودی آن را محکم به میز بچسبانید. برای شکل‌دهی اولیه به دسته قاشق، از رنده بال کبوتری یا چوب ساب استفاده کنید. شما باید دسته قاشق را گرد و اندکی نازک کنید. پس از پایان کار، به ظاهر دسته قاشق نگاه کنید تا مطمئن شوید که همه چیز متقارن و متناسب باشد.

در این مرحله قاشق باید به این شکل درآمده باشد:

حالا نوبت سنباده کاری است. از سنباده با دانه‌های درشت، مثلا ۸۰ شروع کنید. سپس با شماره‌های بالاتر، سطح را صاف کنید. در حین فرایند سنباده کاری حتما از ماسک و دستکش استفاده کنید. هنگام سنباده زدن، لبه‌های تیز را از بین ببرید. سپس از سنباده ۱۲۰ استفاده کنید. پس از پایان کار با سنباده ۱۲۰، سطح قاشق باید بسیار نرم‌تر و صاف‌تر شده باشد. سپس، به سراغ سنباده ۲۲۰ بروید.

بعد از اینکه تمام سطح قاشق را با سنباده ۲۲۰ ساب زدید، باید الیاف را به اصطلاح بالا بیاورید. به عبارتی دیگر، سطح قاشق را خیس کنید تا الیاف چوب بالا بیاید و پرز بدهد. سپس آنها را با کمک سنباده چوب بردارید. این کار باعث می‌شود که هنگام استفاده از قاشق وقتی سطح آن خیس شود، الیاف چوب بالا نیاید و قاشق پرز ندهد. به منظور بالا آوردن الیاف چوب، می‌توانید یک دستمال کاغذی را خیس کنید و روی سطح قاشق بمالید. بعد از خشک شدن سطح قاشق، یک بار دیگر با سنباده ۲۲۰ سطح آن را پرداخت کنید. سپس از سنباده ۳۲۰ استفاده کنید. بعد از اتمام این کارها، سطح قاشق باید بسیار نرم و صاف شده باشد.

بعد از اتمام این مراحل، باید روی پوشش سطح قاشق کار کنید. تنها معیار مهم این است که پوشش باید از نظر بهداشت غذایی ایمن باشد. راحت‌ترین و مناسب‌ترین گزینه، استفاده از روغن‌های معدنی است. این روغن‌ها در دسترس هستند و ظاهر زیبایی به کار می‌دهد. روغن گردو و روغن دانه کتان نیز می‌توانند گزینه‌های مناسبی باشند(توجه داشته باشید که موادی مانند روغن جلا و یا وارنیش مناسب این کار نیستند).

بدین منظور، مقداری روغن روی قاشق بریزد و آن را به تمام سطوح آن بمالید. سپس بگذارید چند دقیقه صبر کنید تا جذب شود. در ادامه می‌توانید روغن‌های اضافی را پاک کنید. اگر می‌خواهید رنگ سطح کمی تیره‌تر باشد، یا اگر می‌خواهید روغن بیشتری را اعمال کنید، می‌توانید ادامه دهید و در صورت تمایل یک لایه دیگر روغن بزنید.

در انتها چند نکته مهم در مورد نگهداری قاشق چوبی را مد نظر داشته باشید:

۱. قاشق چوبی خود را برای مدت طولانی در آب نگذارید.

۲. قاشق چوبی خود را با دست بشویید و هرگز آن را در ماشین ظرف‌شویی قرار ندهید.

۳. هر زمان که قاشق چوبی شما دوباره شروع به خشک شدن کرد، دوباره سطح آن را روغن بزنید. این کار باعث افزایش دوام آن و کاهش جذب آب می‌شود.

سوالات متداول

چوب مناسب برای ساخت قاشق چوبی چیست؟

چوب‌هایی مانند کاج، گردو، افرا و بلوط برای ساخت قاشق چوبی مناسب هستند.

ساخت قاشق چوبی با فرز چگونه است؟

می‌توان برای تراش‌کاری چوب و ساخت قاشق چوبی از فرز مینیاتوری یا انگشتی استفاده کرد.