کف تراشی چیست و چگونه انجام می‌شود؟ | آشنایی با تیغ کف تراش

اسلب و کف تراشی

اگر شما هم جزو آن دسته افراد هستید که به سبک روستیک علاقه دارید به شما پیشنهاد می‌کنیم از چوب به صورت طبیعی در تزئینات داخلی و دکوراسیون استفاده کنید. استفاده از چوب به صورت طبیعی می‌تواند به شکل گرده بینه یا تنه برش خورده به صورت صفحه یا اسلب باشد که هم در فضای داخلی و هم در فضای خارجی قابل استفاده است. یکی از مهم‌ترین بخش‌های استفاده از اسلب برای ساخت سازه‌های چوبی، کف تراشی است. از اسلب در ساخت انواع میز، کابینت، نیمکت و … استفاده می‌شود. هم چنین ترکیب اسلب با اپوکسی، شیشه و فلز بسیار خلاقانه و زیبا خواهد بود.

اسلب چیست؟

اسلب در لغت به معنای صفحه است اما روش تهیه آن به این صورت است که صفحات چوبی با ضخامت‌های مختلف را به صورت طولی یا عرضی می‌برند. در برش صفحات به صورت اسلب لبه‌های چوب به همان شکل اولیه باقی مانده؛ به عبارتی دیگر آن لبه‌های آن را صاف نمی‌کنند و ناهمواری‌های طبیعی چوب است که زیبایی خاصی به آن می‌بخشد.

روش ساخت اسلب

برای استفاده از اسلب چوب باید حداقل یک سطح صاف داشته باشد؛ به همین جهت برش اولیه برای فرایند نجاری کافی نیست همچنین در فرایند خشک شدن اسلب پس از برش، صفحات چوبی دچار اعوجاج خواهند شد؛ بنابراین امکان استفاده از اسلب چوبی به‌صورت مستقیم و بدون صاف کردن سطح آن وجود ندارد و باید با استفاده از فرآیند کف تراشی یک یا هر دو روی آن را صاف و یکدست کنید.

فرآیند صاف کردن سطح چوب در قطعات کوچک با استفاده از کف رنده و گندگی انجام می‌شود اما در قطعات بزرگتر با توجه به عرض کار که ممکن است از دهانه کارگیر بزرگتر باشد باید از ماشین آلاتی مانند سی ان سی، اورفرز یا ماشین سنباده زن استفاده شود.

ماشین آلات و ابزار کف تراشی

برای صاف کردن سطح اسلب چوبی با استفاده از سی ان سی ابتدا باید تیغه کف تراش را تهیه کرده و روی دستگاه نصب کنید سپس با تکرار حرکت رفت و برگشتی روی سطح چوب عملیات باربرداری انجام می‌شود. پس از پایان کار می‌توانید خطوط به جا مانده را با استفاده از رنده یا سنباده صاف کنید.

روش دیگر برای صاف کردن سطح اسلب استفاده از اورفرز برای کف تراشی است که این روش یکی از ارزان‌ترین و متداول‌ترین روش‌ها است. برای این کار باید از تیغه‌های مخصوصی به اسم تیغ کف تراش استفاده کنید.

با استفاده از اورفرز امکان باربرداری یکنواخت از سطح چوب فراهم می شود. با گسترش استفاده از اسلب‌های چوبی یکی از اقدامات لازم کف تراشی اسلب است، که اساتید صنایع چوب بخاطر کم بودن تجهیزات و در دسترس نبودن دستگاه سی ان سی و کمبود وقت، با استفاده از شابلون‌های دست ساز، اورفرز دستی و تیغه‌های پرداخت سطح اسلب را پرداخت و یکنواخت می‌کنند.

تیغ کف تراش چیست؟

همانطور که پیش‌تر اشاره کردیم با نصب تیغ کف تراش روی اورفرز می‌توان به سادگی عملیات باربرداری را انجام داد و سطح چوب را صاف و یکدست کرد.

نحوه کار با تیغ کف تراش

معمولا قبل از شکل دهی به یک قطعه کار، سطوح آن را صاف و عاری از ناصافی می‌کنند. براده برداری از سطوح رویی قطعه کار را کف تراشی می‌گویند. این فرایند می‌تواند با ماشین فرز عمودی، افقی و یونیورسال انجام شود.

1 –کف تراشی با ماشین فرز افقی

همانگونه که گفته شد با استفاده از ماشین فرز افقی می‌توان سطوح قطعه را کف تراشی کرد. برای این کار پیش نیازهایی را می بایست فراهم کرد از جمله تنظیمات دستگاه و قطعه کار.

شماره یک مراحل کف تراشی یک قطعه، تهیه ملزومات اولیه و تنظیمات لازم جهت فرایند کف تراشی است.

 2 -کف تراشی با ماشین فرز عمودی

همانطور که گفته شد عملیات کف تراشی علاوه بر ماشین فرز افقی با استفاده از ماشین فرز عمودی نیز امکان پذیر است. ابزارهای کف تراشی در ماشین فرز عمودی شامل ابزار کف تراش تیغچه‌دار و تیغه فرزهای انگشتی است.

نکات قابل توجه در کف تراشی با ماشین‌های فرز عمودی:

در فرایند کف تراشی با استفاده از تیغه فرزهای پیشانی تراش در ماشین‌های فرز عمودی، باید دقت شود که بیشترین حجم براده با لبه‌های محیطی تیغه فرز برداشته می‌شود و لبه‌های کف تیغه فرز عموما براده کمی برداشته و جهت تمیز کاری سطح و دور کردن براده‌ها به کار می‌روند.

نحوه مماس کردن ابزار با سطح قطعه کار

پس از اطمینان از انجام صحیح بستن گیره و تنظیم دستگاه فرز و کنترل نکات ایمنی با روشن کردن ماشین می‌توان به روش زیر ابزار را با سطح قطعه کار مماس کرد:

استفاده از کاغذی نازک مثال کاربن بین سطح مورد نظر و تیغه فرز و نزدیک کردن آهسته تیغه فرز به سطح کار، که به محض تماس تیغه فرز با کاغذ می‌توان گفت که تیغه فرز با کار مماس شده است یا حداقل فاصله که به اندازه ضخامت کاغذ است، وجود دارد.

نکات مهم در کار با تیغ کف تراش چوب

ماشین‌های فرز ایمن هستند اما با وجود ایمن بودن، خطر هم دارند که این خطرات بیشتر مربوط به رعایت نکردن نکات ایمنی توسط کاربر و برخی نیز مربوط به ماشین است. از جمله چرخش سریع ابزار، پرتاب براده، درست نبستن قطعه کار که می‌تواند موجب پرتاب شدن قطعه یا شکستن ابزار شود.

در ادامه اشتباهاتی که ممکن است ایجاد خطر کند را آورده‌ایم تا با رعایت آنها خطرات حین کار به حداقل برسد.

مهم ترین نکته که باید به آن و پیش‌تر از بقیه توجه کرد استفاده از وسایل ایمنی مانند دستکش، عینک و گوش گیر است که هنگام انجام هر کار نجاری یا صنعتی و کار با ابزار و ماشین آلات خطرناک حتما باید از آن استفاده کنید.

• لقی در ماشین که می‌تواند در براده‌ برداری موجب شکستن ابزار شود.
• خم شدن ابزار در اثر نیروهای وارده که می‌تواند موجب پایین آمدن کیفیت سطح یا شکستن ابزار شود.
• عدم استفاده صحیح بلوک‌هایی که به عنوان زیر سری (تکیه گاه) استفاده می‌شود.
• (صلبیت) عدم تغییر شکل در اثر نیروی وارده، که می‌تواند مربوط به ابزار، قطعه کار و سیستم گیره بندی باشد.
• سطح گیره باید عاری از براده بوده و قطعه را به طور کامل و محکم در برگیرد. محلی که به عنوان نشیمنگاه قطعه محسوب می‌شود هم باید کاملا تمیز و یکنواخت باشد.

نکته: باید توجه داشت در صورتیکه مقدار عمق برش و هم چنین مقدار پیشروی بیش از حد ممکن باشد محور تیغه فرز به صورت خمیده در می‌آید و سبب می‌شود که در هر دور گردش تیغه فرز یک ضربه به کار وارد شود و امکان شکستن دندانه تیغه فرز و ناصافی سطح کار وجود دارد. دیگر اینکه حرکت ابزار بر سطح قطعه کار باید پیوسته باشد و متوقف کردن آن در حین عمل براده برداری ایجاد گودی در قطعه می‌کند. اگر پس از رسیدن تیغه فرز به انتهای کار بدون دادن بار تیغه فرز را بر روی کار حرکت دهیم این عمل اشتباه بوده و موجب ناهموار شدن سطح قطعه خواهد شد.

استفاده از مواد خنک کننده برای کف تراشی و ماشین کاری

مواد خنک کننده موادی هستند که حین عملیات براده‌ برداری، کف تراشی یا تغییر شکل فلزات وظیفه خنک کردن و روغن کاری را به عهده دارند. از جمله مزایا و وظایف مواد خنک کننده می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• جلوگیری از چسبیدن براده به تیغه فرز
• کاهش حرارت حاصل از عملیات ماشین‌کاری و کف تراشی
• کم کردن مقاومت اصطکاکی و در نتیجه کاهش نیروی تلف شده
• افزایش دوام ابزار
• تاثیر در کیفیت سطح ماشین‌کاری شده
• جلوگیری از زنگ زدن قطعه کار، ابزار و ماشین

در انتخاب مواد خنک کننده باید جنس ابزار، جنس قطعه کار و نحوه براده برداری را مورد توجه قرار داد. نحوه صحیح پاشش مواد خنک کننده روی منطقه ماشین‌کاری باید به گونه‌ای باشد که مایع خنک کننده دقیقا روی ابزار برنده، اعمال شده و موجب دور شدن براده از محل فرزکاری شود. مایع خنک کننده باید به وفور و به طور مداوم روی منطقه ماشین‌کاری جریان داشته باشد. روغن‌های برش، روغن‌های مته، آب صابون و محلول سود از جمله بهترین مواد خنک کننده هستند.