اگر رزین اپوکسی خشک نشد چه کنیم؟ | دلایل خشک نشدن سریع رزین
رزین اپوکسی به سرعت به یکی از کاربردی‌ترین مواد شیمیایی در جهان تبدیل شده است. کارایی این ماده به حدی گسترده است که در صنایع متعددی مانند مهندسی، قایق‌سازی، هنرهای زیبا، فضاسازی، نجاری، دکوراسیون داخلی و حتی در ساخت دستگاه‌های هوشمند از آن استفاده می‌شود. علیرغم همه کاربردها و مزایای رزین اپوکسی، استفاده از این ماده پرکاربرد گاهی با چالش‌هایی همراه است. یکی از این چالش‌ها، خشک نشدن محلول رزین اپوکسی است. در ادامه به بررسی دلایل احتمالی خشک نشدن رزین اپوکسی و همچنین راهکارهای لازم برای رفع این مشکل می‌پردازیم.
دلایل خشک نشدن رزین اپوکسی
دلایل مختلفی برای خشک نشدن رزین اپوکسی وجود دارد. رزین‌های اپوکسی از دو جزء رزین و هاردنر (سخت‌کننده) تشکیل شده‌اند. با ترکیب این دو جزء با یکدیگر رزین فرآیند خشک و جامد شدن را آغاز می‌کند. شایع‌ترین دلیل خشک نشدن رزین اپوکسی عدم رعایت نسبت این اجزاء است. رزین و هاردنر باید با نسبت 1:1 با یکدیگر مخلوط شوند. اگر این نسبت رعایت نشود رزین به درستی خشک نمی‌شود. در نتیجه نواقص و ایرادات مختلفی در کار شما پیش خواهد آمد که برخی از این نواقص قابل رفع هستند. در ادامه به بررسی نواقص احتمالی مخلوط زرین اپوکسی در صورت خشک نشدن می‌پردازیم.
رزین روان (ژله‌ای)
روان و ژله‌ای شدن رزین یکی از رایج‌ترین معایبی است که هنگام کار با این ماده رخ می‌دهد. اصلی‌ترین دلیل این اتفاق رعایت نکردن نسبت مخلوط شدن رزین و هاردنر (سخت‌کننده) است. رعایت نسبت درست رزین و هاردنر خصوصا در مقیاس زیاد می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. خصوصا افراد مبتدی ممکن است نتوانند هنگام تهیه حجم بالایی از رزین اپوکسی، نسبت درستی از اجزا را با یکدیگر تلفیق کنند. در چنین شرایطی تغییر و اصلاح رزین یا مخلوط شده کار دشواری است. از دلایل دیگر بروز این نوع عیب می‌توان به استفاده زیاد از عامل رنگ دهنده و یا دمای سرد اشاره کرد. این عوامل می‌توانند واکنش‌های حرارتی موردنیاز برای سفت و جامد شدن رزین را از بین ببرند. در نتیجه پخت رزین دچار مشکل می‌شود.
وجود نقاط نرم یا چسبناک به صورت پراکنده
ایجادنقاط نرم یا چسبناک روی سطح کار، مشکل شایعی نیست. در صورت خشک نشدن رزین اپوکسی، معمولا تمامی بخش‌های رزین به صورت یکدست حالت نرم و چسبنده پیدا می‌کنند؛ اما در صورتی که چنین اتفاقی برای شما پیش آمد به احتمال زیاد آلودگی یا آشغال در محلول اپوکسی، محیط یا سطح کار وجود دارد؛ بنابراین در هنگام استفاده از رزین اپوکسی و مخلوط کردن اجزای آن باید از عدم وجود آلودگی در ظروف تهیه محلول، سطح کار و محیط اطمینان حاصل کنید.
رزین چسبناک
در برخی از موارد رزین اپوکسی کاملا حالت چسبناک پیدا می‌کند. در چنین شرایطی ممکن است رزین شما به زمان بیشتری برای خشک شدن نیاز داشته باشد. چسبندگی رزین اپوکسی نیز می‌تواند به دلیل نسبت نادرست دو جزء آن رخ دهد؛ اما دلایلی مانند آب و هوای سرد و پایین‌تر از حد استاندارد و همچنین وجود رطوبت بیش از حد در محیط نیز می‌توانند باعث ایجاد چنین حالتی شوند.
زمان موردنیاز خشک شدن رزین
هنگام کار با رزین اپوکسی، حتما متوجه شده‌اید که زمان خشک شدن بسته به نوع رزینی که استفاده می‌کنید متفاوت است. این اطلاعاتی است که باید توسط سازندگان بر روی محصول خود درج کنند. به طور متوسط، اپوکسی برای پخت درست به حدود 72 ساعت زمان نیاز دارد. دقت داشته باشید که صرف نظر از نوع اپوکسی و زمان خشک شدن آن، شما باید بعد از خشک شدن کامل اپوکسی اقدام به جابجایی یا هرگونه پرداخت آن نمایید. اگر به این نکته توجه نکنید و اپوکسی کامل پخت نشود، سطح کار شما دچار آسیب‌ها و آلودگی‌هایی خواهد شد؛ در نتیجه سطحی ناهموار و پر از لکه خواهید داشت.
اگر می‌خواهید زمان خشک شدن اپوکسی را کاهش داده و به کار خود سرعت ببخشید باید به دمای محیط توجه کنید. در زمان خشک شدن اپوکسی دما نقش مهمی دارد. هر چه میزان دمای محیط به دمای ایده‌آل (بین ۲۴ تا ۳۰ درجه سانتی گراد) نزدیک‌تر باشد، رزین اپوکسی زودتر خشک می‌شود. اگر در فصل زمستان در اتاقی با دمای سرد کار می‌کنید، زمان خشک شدن بیشتر خواهد بود. رزین در این شرایط سرعت پخت کمتری خواهد داشت.
نحوه رفع مشکل خشک نشدن رزین
در شرایط مختلف راهکاری مختلفی برای رفع مشکل خشک نشدن اپوکسی وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.
رزین روان و ژله‌ای
همان‌طور که قبلاً اشاره کردیم، این مشکل به دلیل مخلوط شدن رزین و هاردنر (سخت‌کننده) در نسبت‌های نادرست ایجاد می‌شود. در نتیجه رزین قادر به کاتالیز نبوده و حالت روان و شل پیدا می‌کند. از آنجا که در این حالت هیچ واکنش حرارتی اتفاق نمی‌افتد، هیچ راهی برای اصلاح این وضعیت وجود ندارد. نه می‌توان چیزی به رزین افزود و نه چیزی از آن کم کرد. تنها یک گزینه برای شما باقی می‌ماند و آن این است که کار خود را از اول شروع کنید. ابتدا رزین روان را از سطح کار خود جدا کنید. سپس یک مخلوط جدید با نسبت درست دو جزء رزین و سخت‌کننده آماده کرده و در محل موردنظر استفاده کنید.
نقاط نرم یا چسبان به صورت پراکنده در رزین
از آنجا که این مشکل مربوط به کل سطح نیست و فقط در نقاط کوچکی پخت رزین انجام نشده است، تنها باید همان نقاط را اصلاح کنید. برای این کار ابتدا تمام قسمت‌های کاملاً پخت شده را سنباده متوسط بزنید، مطمئن شوید تمام قسمت‌ها به طور یکنواخت سنباده خورده است. بعد از سنباده‌زنی، رزین را از همه نقاط بیرون آورده و پاک کنید. سپس یک لایه رزین تازه در تمام سطح کار خود اعمال کنید.
رزین چسبناک
به یاد داشته باشید که تنها دلیل رزین چسبناک بودن رزین این است که در شرایط محیطی ایده آلی استفاده نشده است. پس نگران این نباشید؛ زیرا نیازی نیست که رزین را پاک کرده و یک مخلوط رزین جدید بسازید. فقط کافی است محیط قطعه‌ای که رزین روی آن اعمال شده را تغییر دهید؛ اما اگر قطعه کار خود را در محیط بهتری قرار دادید و هنوز رزین به درستی پخت نکرد، باید لایه دیگری از اپوکسی به آن اضافه کنید.
سوالات متداول
زمان خشک شدن رزین پلی استر چقدر است؟
رزین پلی استر در دمای ۲۵ تا ۳۰ درجه سانتی‌گراد نهایتا به ۱۲ ساعت زمان برای خشک شدن نیاز دارد.
خشک شدن سریع رزین اپوکسی چگونه امکان‌پذیر است؟
برای سریع خشک شدن رزین اپوکسی باید دمای لازم برای شکل‌گیری آن را فراهم کرده و نسبت مناسب اجزای آن را رعایت کنید.
