راهنمای جامع آموزش نجاری و ساخت و ساز با چوب نرم

چوب یکی از مواد پرکاربرد و رایج در جهان است؛ به‌نحوی‌که از انواع چوب در صنعت مبلمان استفاده می‌شود.هریک از انواع چوب ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود را دارد که با توجه به ویژگی آن‌ها برای مثال درجه تحمل دما، مقاومت، زیبایی و … می‌توانید در دکوراسیون و محیط اطراف خود استفاده کنید.

بازار چوب شامل %۹۰ چوب نرم و یا فرآورده‌های چوب نرم و مابقی انواع چوب سخت است. چرا؟ چوب نرم قیمت چندانی ندارد و در آمریکا و اروپا به‌وفور یافت شده و برای مصارف عام بسیار مناسب است؛ اما این مسئله بدین معنی نیست که چوب نرم برای نجاری و ساخت وسایل و مبلمان بهترین گزینه است.

چوب‌ نرم چه نوع چوبی است؟

اصطلاح چوب نرم به چوبی اطلاق می‌شود که از گروه مشخصی از گونه‌های مختلف درختان به دست می‌آید. به طور کل چوب نرم از درختان سوزنی برگ همیشه سبز و چوب سخت که از درختان برگ‌ریز پهن برگ تهیه می‌شود. البته چنین تعاریفی کمی گمراه‌کننده است زیرا یکی از نرم‌ترین چوب‌های موجود به نام بالسا بسیار نرم و سبک است اما در دسته‌ی چوب‌های سخت قرار می‌گیرد.

جنگل‌های چوب نرم (درخت‌های مخروطی) بیشتر در نیمکره‌ی شمالی یافت می‌شوند؛ اما عمده‌ی پراکندگی این جنگل‌ها در شمال آمریکا یعنی در شمال غرب ایالت متحده و کانادا یافت می‌شود. درخت‌های مخروطی به‌سرعت رشد می‌کنند، به‌راحتی قابل کشت بوده و تنه‌های صافی دارند که باعث می‌شود فرآیند این کار مقرون‌به‌صرفه‌تر انجام شود.

مخروطیان که از شاخه‌های درختان همیشه سبز هستند در کارخانه‌های فیبر و کاغذ هم استفاده می‌شوند. تنه این درختان بسیار صاف و بلند است و با حداقل موج در تنه برای قرن‌هاست که در ساخت‌وساز کلبه‌های چوبی استفاده می‌شوند.

چوب سخت یا چوب نرم؟

چوب‌های سخت اغلب از درختانی تهیه می‌شوند که پهن‌برگ هستند (درختانی که برگ آن‌ها هرسال می‌ریزد و دانه دارند) اما چوب نرم از درختانی تهیه می‌شود که برگ سوزنی دارند (درختانی که مخروطی هستند و دانه ندارند).درختانی که چوب سخت دارند در مقایسه با درختانی که چوب نرم دارند، روند رشد کندی دارند و این باعث می‌شود که چوب‌های سخت چگال تر باشند. اقلامی که از چوب‌های سخت تهیه می‌شوند، سالیان بیشتری عمر می‌کنند و از دوام بیشتری در مقابل فرسودگی برخوردارند. لازم به ذکر است چوب سخت همیشه سخت نیست برای مثال چوب تبریزی و چوب لاله درختی. چوب‌های سخت اکثراً تیره و چوب‌های نرم روشن‌تر هستند. چوب‌های سخت معمولاً گران‌تر از چوب‌های نرم هستند؛ اگرچه از هر دو در صنعت مبلمان و اثاثیه استفاده می‌شود.

انواع مختلف چوب نرم‌

در اکثر مراکز فروش معمولاً دو گونه‌ی عمده از چوب نرم را پیدا خواهید کرد: SPF و کاج زرد.SPF اسم اختصاری است که به کاج نوئل، کاج سفید و صنوبر گفته می‌شود. بسته‌بندی‌های با نام SPF می‌تواند هرکدام از این سه گونه و یا حاوی هر سه قطعه در یک بسته‌بندی باشد. هر سه آن‌ها در ظاهر به هم شباهت دارند: رنگ روشن با حلقه‌هایی عریض.
با وجود اینکه SPFها فروش بالایی در گونه‌های چوب نرم را دارند، گونه‌های دیگر از چوب نرم مانند کاج زرد نیز موجود هستند. همان‌گونه که می‌توان با توجه به اسم این گیاه انتظار داشت الوار این چوب به زردی می‌زند که بر روی انتخاب پرداخت چوب اثرگذار خواهد بود. کاج زرد در مقایسه با کاج، کاج نوئل و نراد چوب بدقلقی است.

هرچه بیشتر درباره‌ی مشخصات منحصربه‌فرد چوب و منابع آن بدانیم، بهتر می‌توانیم میزان گرمی و زیبایی‌ای که برای دکوراسیون به ارمغان میاورد را درک کنیم. مبلمان و وسایل چوبی جزو معدود وسایلی است که هر فرد می‌تواند داشته باشد و بداند که آن وسیله ازنظر طرح رگه‌ها و زیبایی ذاتی منحصربه‌فرد است.

هر طرح رگه‌ای یک اثر منحصربه‌فرد ازنظر طراحی، بافت و شکوه و جلال است. حتی بعضی از آسیب‌های چوب مثل گره‌ها یا لکه‌های طبیعی نیز می‌توانند زیبایی و شخصیت خاص به هر وسیله ببخشند.

کاج

چوب کاج، چوبی نرم است که معمولاً در نیمکره شمالی یافت می‌شود. بیش از 100 گونه از این گیاه در جهان وجود دارد.

خواص: این چوب، چوبی نرم است که رنگش سفید یا زرد روشن و سبک است. دارای خطوط مستقیم است و نقش‌هایش بسیار کم است. در برابر انقباض و انبساط مقاوم است. چوب‌های کاج گره‌دار معمولاً برای آثار دکوری استفاده می‌شوند.

مصارف: معمولاً برای ساخت وسایل به سبک روستیک مورداستفاده قرار می‌گیرد.

زبان‌گنجشک

شانزده گونه از این درخت وجود دارد که در شرق آمریکا یافت می‌شود. مهم‌ترین گونه این درخت که بزرگ‌ترین و مهم‌ترین ازنظر بازرگانی است، زبان‌گنجشک سفید است.

خواص: چوب این درخت مستحکم و سخت است و دارای منافذ حلقه‌ای شکل است؛ مانند بلوط دارای بافتی برجسته است. رنگ این چوب بین سفید تا قهوه‌ای روشن است. زبان‌گنجشک با درخت گردوی آمریکایی مشابه است ولی لکه‌های سفید که در قسمت‌های تیره‌تر و کم منافذ زبان‌گنجشک با چشم غیرمسلح دیده می‌شود این دو را از هم متمایز می‌کند. گره‌های این چوب طرحی پیچشی و درهم‌تنیده دارند.

مصارف: معمولاً برای ساخت قاب و مبلمانی که چوب در آن با بخار خم می‌شود مورداستفاده قرار می‌گیرد. معمولاً از چوب‌های سخت مشابه ارزان‌تر است.

گردو آمریکایی

پانزده نوع از این درخت در شرق آمریکا وجود دارد که هشت گونه اهمیت بازرگانی دارند.

خواص: یکی از سنگین‌ترین. سخت‌ترین چوب‌های موجود است و یکی از انواع گردوی آمریکایی که در آمریکای مرکزی می‌روید ( Pecan) معمولاً برای ساخت وسایل استفاده می‌شود. این چوب دارای بافت متراکم و طرح‌های کم است.

مصارف: معمولاً این چوب در قسمت‌های ساختاری خصوصاً قسمت‌هایی که ظرافت و قدرت نیاز است مورداستفاده قرار می‌گیرد. روکش‌های تزیینی این چوب نیز عموماً مورداستفاده قرار می‌گیرند.

راش

راش آمریکایی از گونه‌های منحصربه‌فرد است که در نیمه‌ی شرقی آمریکا یافت می‌شود.

خواص: راش چوبی سخت، محکم، سنگین با منافذ کوچک و نقش‌های دایره‌ای آشکار است که ازنظر ظاهری شبیه به چوب افرا است. این چوب به نسبت ارزان در قسمت‌های مرکزی و مرده رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز و در قسمت‌های بیرونی و زنده رنگی روشن دارد.

مصارف: معمولاً برای ساخت قاب و قسمت‌های گوناگون پیچ‌وخم دار استفاده می‌شود. معمولاً به‌صورت عمومی چوب‌های تقسیم‌شده به دونیم و چهار قسمت برای روکش مورداستفاده واقع می‌شود.

توس

گونه‌های زیادی از درخت توس وجود دارد. توس زرد معمولاً ازنظر بازرگانی اهمیت ویژه‌ای دارد. توس اروپایی چوبی با بافت ریزدانه، نادر و گران است.

خواص: توس چوبی سخت، سنگین و سخت با بافتی متراکم است که رنگ قهوه‌ای روشن متمایل به قرمز در قسمت مرکزی و مرده‌ی درخت، کرم و روشن در لایه‌های بیرونی و جدیدتر درخت دارد.

مصارف: توس را معمولاً به‌صورت ورقه‌ای، تخت و گرد برش زده می‌شود و طرح مواج یا مجعد دارد. برای شبیه شدن به چوب گردو و ماهاگونی می‌توان در آن لکه ایجاد کرد.

سدر

گونه‌های مختلفی از سدر در قسمت‌های جنوبی ایالات‌متحده آمریکا، آمریکای مرکزی و جنوبی می‌روید.

خواص: چوب سدر، چوبی پر گره است که رنگ آن قهوه‌ای مایل به قرمز با خطوط روشن است. خاصیت معطر بودن و دفع حشرات در این چوب باعث محبوبیت این چوب شده است.

مصارف: از این چوب درزمینه‌ی ساخت پوشش داخلی کشو، صندوق و جعبه چوبی و همچنین برای ساخت جعبه‌های ساده و کمد وسایل از این چوب سبک و شکننده استفاده می‌شود.

سکویا (درخت غول)

این درخت از گیاهان بومی سواحل اقیانوس آرام در آمریکا است. این درختان ارتفاعی بیش از 91 متر و 2500 سال عمر دارند.

خواص: قسمت‌های مرکزی این چوب که قدیمی‌تر است کیفیت بالاتری دارد و در برابر آسیب‌های خورشید، رطوبت و حشرات مقاوم است.

مصارف: معمولاً برای ساخت مبلمان خارجی و حکاکی‌های دکوری استفاده می‌شود. گره‌های این چوب معمولاً طرح‌هایی خوشه‌ای به شکل چشم دارند. این چوب‌ها کمیاب و با ارزش هستند.

شوکران

چوبی سبک با بافتی یکنواخت است. به‌ راحتی ماشین‌کاری می‌شود و مقاومت پایینی در برابر پوسیدگی دارد و غیر صمغی است. این چوب در مبلمان، در قاب، پنجره، تخته‌های چندلایه، روکش، کارخانه‌های عمومی و زینت دادن داخل لوازم به کار می‌رود.

صنوبر

چوبی قوی و محکم است. پایان کار زیبا و مقاومت پایینی در برابر پوسیدگی دارد. انقباضات آن محدود و سبک‌وزن است. برای تیرها و دکل‌های کشتی، هواپیما، جعبه، صندوق، کارخانه‌های عمومی و نردبان استفاده می‌شود.

کاربرد چوب های نرم

فرقی نمی‌کند از کدام گونه‌ی چوب نرم استفاده می‌کنید این نکته را همیشه در خاطر داشته باشید که بیشتر گونه‌های چوب نرم برای مصارف ساخت و ساز به کار می‌روند و برای ساخت مبلمان به کار نمی‌روند. فراموش نکنید که چوب نرم برای سازگاری با محیط به زمان احتیاج دارد درنتیجه قبل از استفاده شدن باید مدتی انبار شود تا با محیط اطراف به ثبات رسیده و بعد از کار خیلی تغییر شکل ندهد.
چوب‌های نرم معمولاً وقتی هنوز مرطوب هستند به فروش می‌رسند و چون زمان کمی هم برای خشک شدن دارند باید حتما زمانی را صرف عادت کردن چوب با محیط اطراف کنید. حتی بعد از زمان قابل توجهی که به چوب نرم داده می ‌شود گاهی شیره‌ی زیادی تولید می‌شود که بعضی اوقات بر روی تیغ برش بر جای می‎‌ماند. صمغ می‌تواند باعث داغی تیغ اره و یا مته شده و باعث مشتعل شدن تیغ و یا چوب در هنگام برش شود.

نجاری با چوب نرم می‌تواند گزینه‌ی بسیار خوبی برای ساخت وسایل روزمره (کابینت، وسایل چوبی که رنگ می‌شوند، خانه‌ی حیوانات و غیره) باشد، ولی اگر بخواهید از رنگ شفاف استفاده کنید یا مبلمان داخل منزل بسازید بهتر است سراغ چوب نرم نروید.