معرفی کامل انواع چوب های نرم

چوب یکی از مواد پرکاربرد و رایج در جهان است؛ به‌نحوی‌که از انواع چوب در صنعت مبلمان استفاده می‌شود.هریک از انواع چوب ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود را دارد که با توجه به ویژگی آن‌ها برای مثال درجه تحمل دما، مقاومت، زیبایی و … می‌توانید در دکوراسیون و محیط اطراف خود استفاده کنید.

بازار چوب شامل %۹۰ چوب نرم و یا فرآورده‌های چوب نرم و مابقی انواع چوب سخت است. چوب نرم قیمت چندانی نداشته و در آمریکا و اروپا به‌وفور یافت می‌شود. چوب نرم برای مصارف عمومی بسیار مناسب است؛ اما این بدین معنی نیست که برای نجاری و ساخت وسایل و مبلمان بهترین گزینه است.

چوب‌ نرم چه نوع چوبی است؟

اصطلاح چوب نرم به چوبی اطلاق می‌شود که از گروه مشخصی از گونه‌های مختلف درختان به دست می‌آید. به طور کلی چوب نرم از درختان سوزنی برگ همیشه سبز و چوب سخت از درختان برگ‌ریز پهن برگ تهیه می‌شود. البته چنین تعاریفی کمی گمراه‌کننده است زیرا یکی از نرم‌ترین چوب‌های موجود به نام بالسا بسیار نرم و سبک است اما در دسته‌ی چوب‌های سخت قرار می‌گیرد.

جنگل‌های چوب نرم (درخت‌های مخروطی) بیشتر در نیمکره‌ی شمالی یافت می‌شوند؛ اما عمده‌ی پراکندگی این جنگل‌ها در شمال آمریکا یعنی در شمال غرب ایالت متحده و کانادا یافت می‌شود. درختان مخروطی به‌سرعت رشد می‌کنند، به‌راحتی قابل کشت هستند و تنه‌های صافی دارند.

مخروطیان که از شاخه‌های درختان همیشه سبز هستند در کارخانه‌های فیبر و کاغذ هم استفاده می‌شوند. تنه این درختان بسیار صاف و بلند است و با حداقل موج در تنه برای قرن‌هاست که در ساخت‌وساز کلبه‌های چوبی استفاده می‌شوند.

انواع چوب های نرم

کاج

کاج را شاید بتوان به عنوان اصلی‌ترین گونه نرم چوب (سوزنی‌برگ) دانست که منشأ آن سراسر آمریکای شمالی، اروپا و آسیا است.

هر درختی که در خانواده Pinus قرار بگیرد می‌تواند به عنوان درخت کاج طبقه‌بندی شود. بیش از 126 نوع مختلف کاج در جهان وجود دارد که برخی از رایج‌ترین آنها کاج اسکاتلندی (Pinus sylvestris)، کاج سیاه (Pinus nigra) و کاج سفید شرقی (Pinus strobus) هستند.

با توجه به انواع زیاد کاج، یکی از مشخصه‌های این گونه نرم چوب، تنوع رنگ آن است. بیشتر این گونه‌ها با «چوب درون» زرد مایل به قرمز شناخته می‌شوند. به مرور زمان و بالا رفتن سن درخت تیره‌تر شده و به رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز درمی‌آید. البته یادآور شویم که گونه‌های کاج با رنگ تقریباً سفید مانند کاج سیبری (Pinus sibirica) هم وجود دارند.

نراد

نراد از چوب‌های تجاری پرکاربرد در صنایع مختلف است. نراد درون‌چوب مشخص نداشته و رنگ آن نیز از سفید گرفته تا قهوه‌ای متمایل به سفید متغیر است. بیش از 40 نوع درخت در گروه نرادها قرار دارد که در آمریکای شمالی، اروپا، آسیا و آفریقای شمالی پراکنده شده‌اند. بسیاری از نجاران و فروشندگان چوب در ایران برای توصیف نراد از اصطلاح «چوب روسی» استفاده می‌کنند. این در حالی است که منظور از چوب روسی در واقع چندین گونه چوب نرم است که از کشور روسیه وارد ایران می‌شوند.

سدار

از گونه‌های معروف سدار می‌توان به سدار قرمز غربی (Thuja plicata) و سدار زرد آلاسکا (Cupressus nootkatensis) اشاره کرد. این درختان از نظر رنگ و بافت از گونه‌ای به گونه دیگر متفاوت هستند، اما در معماری، طراحی و زیباسازی منازل گونه‌هایی مثل سدار قرمز غربی به دلیل رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز و زیبا و رگه‌های صاف آنها که در بسیاری از انواع سدار مشترک هستند، جذابیت بیشتری دارند. از مزایای چوب سدار می‌توان به مقاومت بالای آن در برابر رطوبت اشاره کرد.

نوئل

تقریباً 35 درصد از درختان همیشه سبز مخروطی در دسته کاج نوئل قرار می‌گیرند. این درختان بیشتر در نواحی معتدل شمالی قرار دارند. یکی از رایج‌ترین گونه‌ها، نوئل نروژی (Picea abies) است که در بسیاری از کشورهای جهان به عنوان درخت کریسمس استفاده می‌شود. رنگ نوئل از زرد مایل به کرم کم‌رنگ تا قهوه‌ای مایل به قرمز متغیر است.

سرخ چوب

سرخ چوب‌ها که سکویا نیز نامیده می‌شوند گروه بزرگی از مخروطیان هستند که در جنوب مرکزی چین و آمریکای شمالی یافت می‌شوند. این درختان به دلیل اندازه بسیار بزرگشان معروف هستند. در واقع، یکی از بلندترین درختان جهان گونه سرخ چوب ساحلی (Sequoia semprvirens) از این خانواده است.

از دیگر گونه‌های نرم چوب که ما در این مقاله به آنها اشاره نکردیم انواع سرخدار و سرو هستند.

کاربرد چوب های نرم

فرقی نمی‌کند از کدام گونه‌ی چوب نرم استفاده می‌کنید این نکته را همیشه در خاطر داشته باشید که بیشتر گونه‌های چوب نرم برای مصارف ساخت و ساز به کار می‌روند و برای ساخت مبلمان به کار نمی‌روند. فراموش نکنید که چوب نرم برای سازگاری با محیط به زمان احتیاج دارد درنتیجه قبل از استفاده شدن باید مدتی انبار شودتا تا به تعادل رطوبتی با محیط اطراف رسیده و بعد از کار تغییر شکل زیادی نداشته باشد.
چوب‌های نرم معمولاً وقتی هنوز مرطوب هستند به فروش می‌رسند و چون زمان کمی هم برای خشک شدن دارند باید حتما زمانی را صرف عادت کردن چوب با محیط اطراف کنید. حتی بعد از زمان قابل توجهی که به چوب نرم داده می ‌شود گاهی شیره‌ی زیادی تولید می‌شود که بعضی اوقات بر روی تیغ برش بر جای می‎‌ماند. صمغ می‌تواند باعث داغی تیغ اره و یا مته شده و باعث مشتعل شدن تیغ و یا چوب در هنگام برش شود.

نجاری با چوب نرم می‌تواند گزینه‌ی بسیار خوبی برای ساخت وسایل روزمره (کابینت، وسایل چوبی که رنگ می‌شوند، خانه‌ی حیوانات و غیره) باشد، ولی اگر بخواهید از رنگ شفاف استفاده کنید یا مبلمان داخل منزل بسازید بهتر است سراغ چوب نرم نروید.

تفاوت چوب نرم و سخت

تفاوت اصلی بین چوب سخت و نرم سرعت رشد آنها است. به طور کلی گیاهان دارای چوب سخت (سخت چوب‌ها) رشد آهسته‌تری دارد. سخت چوب‌ها از گروه نهان‌دانه‌ها و خزان کننده هستند (سالانه برگ‌های خود را می‌ریزند). این درختان، همان‌طور که از نامشان پیدا است، چوب متراکم‌تری نسبت به نرم چوب‌ها تولید می‌کنند. در مقابل، نرم چوب‌ها در گروه بازدانگان قرار می‌گیرند و درختان آنها همیشه سبز هستند (برگ‌های خود را نمی‌ریزند).

درختانی که چوب سخت دارند در مقایسه با درختانی که چوب نرم دارند، روند رشد کندی دارند و این باعث می‌شود که چوب‌های سخت چگال تر باشند. اقلامی که از چوب‌های سخت تهیه می‌شوند، سالیان بیشتری عمر می‌کنند و از دوام بیشتری در مقابل فرسودگی برخوردارند. لازم به ذکر است چوب سخت همیشه سخت نیست برای مثال چوب تبریزی و چوب لاله درختی. چوب‌های سخت اکثراً تیره و چوب‌های نرم روشن‌تر هستند. چوب‌های سخت معمولاً گران‌تر از چوب‌های نرم هستند؛ اگرچه از هر دو در صنعت مبلمان و اثاثیه استفاده می‌شود.

ذکر این نکته ضروری است که شناسایی و طبقه‌بندی درختان در دو گروه سخت چوب و نرم چوب بر اساس نوع دانه‌ای است که تولید می‌کنند و نه تراکم چوبی که دارند. به طور کلی آگاهی از تفاوت های بین چوب نرم و سخت و کاربردهای آنها شما را در مسیر انتخاب درست قرار می‌دهند. ما در ادامه مقاله در قالب یک جدول جامع به تمامی این موارد می‌پردازیم.

ویژگی	چوب سخت	چوب نرم
سرعت رشد	درختان سخت چوب رشدی آهسته‌تر داشته و نهان‌دانه و خزان کننده (برگ‌ریز) هستند.	درختان نرم چوب از مخروطیان و بازدانگان هستند، یعنی همواره سبز بوده و خزان نمی‌کنند.
دانسیته	همان‌طور که از نامشان پیدا است، گونه‌های سخت چوب بادوام و با کیفیت هستند و در ماندگاری قابل توجهی از خود نشان می‌دهند.	دانسیته کمتر چوب نرم به این معنی است که نسبت به چوب سخت استحکام و دوام کمتری دارد. البته چوب نرمی سخت با دانسیته زیاد نیز وجود دارند، مثل سرو و سرخدار.
کاربردها	این درختان عمدتاً برای کفپوش استفاده می‌شوند، از دیگر کاربردهای آنها می‌توان به پوشش دیوار و سقف، پانل‌سازی، ساختمان‌سازی، حصار کشی، قایق‌سازی و سکوهای فضای باز اشاره کرد.	الوار نرم چوب بیشتر در ساخت دیوار و سقف خانه‌ها، مبلمان و ساخت در و پنجره استفاده می‌شوند.
گونه‌ها	راش، بلوط، چنار، گردو، ملچ و صنوبر رایج‌ترین گونه‌های چوب سخت هستند.	سدار، نراد، سرو، سرخدار، کاج و نوئل نمونه‌هایی از رایج‌ترین گونه‌های چوب نرم هستند.
پایداری	سخت چوب‌ها نسبت به نرم چوب‌ها تجدید پذیر نیستند، اما طول عمر بالایی داشته و به دلیل دوامشان انتخاب خوبی هستند.	نرم چوب‌ها از آنجا که رشد سریع‌تری دارند، نسبت به سخت چوب‌ها تجدید پذیری بیشتری دارند.
ویژگی‌های ظاهری	الوار این درختان رنگ‌ها و پرداخته‌ای متنوعی داشته و تقریبا با هر سبکی از طراحی هماهنگ می‌شود.	الوارهای نرم چوب پرداختی کاملاً یکدست ایجاد می‌کنند.
نگهداری	به دلیل ماهیت بادوام چوب سخت، تمیز کردن آن راحت‌تر بوده و خراش‌ها و فرورفتگی‌های کمی روی آن ایجاد می‌شود که به راحتی نیز برطرف می‌شوند.	نرم چوب‌ها دوام کمتری دارند، پس برای افزایش طول عمر نیاز به نگهداری‌های منظم دارند.
قیمت	چوب سخت به دلیل سرعت رشد کم‌درختان و دوام زیاد عموماً گران‌تر است، اما به خاطر ماندگاری بالا و عدم نیاز به نگهداری زیاد، در درازمدت ارزشمند است.	نرم چوب‌ها رشد سریع تیر داشته و راحت‌تر در دسترس هستند. به همین دلیل قیمت چوب آنها کمتر از سخت چوب‌ها است.