راهنمای جامع نحوه آستر زدن چوب پیش از رنگ آمیزی یا پرداخت

چوب یکی از مهم‌ترین مواد برای ساخت و ساز است که از دیرباز استفاده می‌شده و طرفداران فراوانی داشته است. استفاده از چوب در دکوراسیون داخلی گرما و جلوه خاصی به فضا می‌دهد.

چوب انواع مختلفی دارد که بسته به نوع کاربرد می‌توانید یکی از انواع آن را انتخاب کنید اما نکته مهم این است که در درجه اول باید ویژگی‌های مختلف هر یک را به خوبی بشناسید تا بتوانید چوب مناسب برای کار را انتخاب کنید.

پرداخت چوب

رنگ آمیزی و پرداخت چوب یکی از مهم‌ترین مراحل است که اگر به درستی انجام شود می‌تواند جلوه کار را چند برابر کند اما اگر به درستی انجام نشود می‌تواند نتیجه عکس بدهد و تمام زحمات نجار از بین برود؛ به همین دلیل بسیاری از نجاران و کسانی که به ساخت و ساز با چوب می‌پردازند به پرداخت و رنگ آمیزی چوب علاقه‌ای ندارند. اما اگر ویژگی‌های چوب را به درستی بشناسید می‌توانید محصولی مناسب برای رنگ آمیزی انتخاب کنید.

یکی از مهم‌ترین خصلت‌های چوب که آن‌ها را از یکدیگر متمایز می‌کند، بافت چوب است. برخی از انواع چوب نرم و سخت، منافذ بازی دارند و به اصطلاح متخلخل هستند که همین باعث می‌شود رنگ یا ماده پرداخت در بعضی قسمت‌ها بیشتر نفوذ کند و در قسمت‌های دیگر کمتر؛ به همین جهت باعث می‌شود سطح چوب لکه‌ دار به نظر برسد. برای جلوگیری از این اتفاق باید حتما پیش از رنگ آمیزی چوب، سطح آن را با آستر بپوشانید تا صاف و یکدست شود. استفاده از آستر پیش از رنگ آمیزی از نفوذ بیش از حد رنگ و ماده پرداخت جلوگیری می‌کند. در نتیجه رنگ به صورت یک دست روی چوب پخش شده و ظاهر کار زیبا و یکنواخت می‌شود.

جلا دهنده‌های ژله‌ای

برخی معتقدند که برای رنگ آمیزی چوب حتما باید یک لایه آستر روی آن زد اما اگر از رنگ‌های ژلی استفاده می‌کنید نیازی به آستری نیست اما عده‌ای دیگر معتقدند که برای رسیدن به نتیجه مطلوب بهتر است حتما از آستری استفاده کنید به خصوص اگر پروژه شما از چوب کاج، صنوبر، توسکا، افرا یا توس است.

جلا دهنده‌های ژله‌ای و روغنی تفاوت بسیار زیادی ندارند و تنها تفاوت آن‌ها در ضخامت آن‌ها است. جلا دهنده‌های ژله‌ای نسبتاً ضخیم‌تر هستند و برای پاک کردن یا تمیز کردن آن از حلال‌های معدنی استفاده می‌شود. اعمال جلا دهنده‌های ژله‌ای نسبتاً دشوار و کثیف‌تر است اما روش معمول آن استفاده از پارچه‌ آغشته به جلا‌ دهنده و مالیدن آن روی سطح کار است.

اگرچه استفاده از جلا دهنده‌های ژله‌ای دشوار است اما جلوه نهایی که ایجاد می‌کند بسیار صاف است و سطح کار به‌هیچ‌وجه تکه‌تکه نخواهد شد. حتی روی چوب کاج! بااین‌حال از جلا دهنده‌های ژله‌ای به‌ندرت استفاده می‌شود.

آستر در دو نوع روغنی و بر پایه آب موجود است و بهتر است با توجه به نوع رنگ یا ماده پرداخت، نوع آستر خود را انتخاب کنید؛ به این ترتیب اگر رنگ شما روغنی است از آستری روغنی و اگر رنگ شما پایه آب است از رنگ پایه آب استفاده کنید.

زیر سازی چوب

مرحله زیرسازی یا آماده‌سازی یکی از مهم‌ترین مراحل پرداخت کار است. بسیاری از پروژه‌های چوبی به دلیل عدم دقت کافی یا عجله در مرحله زیرسازی خراب می‌شوند زیرا سطح کار برای پرداخت و استفاده از وارنیش آماده نبوده است. مرحله ابتدایی برای زیرسازی انتخاب سنباده است. برای این کار می‌توانید از دستگاه سنباده زن یا سنباده قالبی استفاده کنید. فرقی ندارد که چه نوع سنباده‌ای را انتخاب کرده‌اید اما نکته مهم این است که سنباده زدن کار باید به‌صورت مرحله‌ای و با استفاده از سنباده مرغوب با درجه سختی مناسب باشد. با استفاده از کاغذ سنباده مرغوب در آخر سطح کل کار را به‌صورت دستی سنباده بزنید تا سطحی صاف و یکدست ایجاد شود.

در پایان بعضی نجاران یک نایلون کهنه دست می‌کنند و سنباده را از روی نایلون روی کار می‌کشند تا از صاف بودن سطح کار اطمینان پیدا کنند. هر جا که نایلون پاره شد علامت این است که آن قسمت باید دوباره سنباده زده شود.

پس از سنباده زدن کل کار مرحله بعدی خلاص شدن از خاک و باقی‌مانده‌های سنباده است. برای این کار از جاروبرقی استفاده می‌کنیم. برای جلوگیری از صدمه زدن به کار، روی سری جاروبرقی شانه مخصوص قرار می‌دهیم.

پس از آن با استفاده از پارچه نسبتاً زبر یا مشی کل سطح کار را تمیز می‌کنیم تا باقی‌مانده‌های احتمالی پاک شود.

زدن آستری

قبل از رنگ‌آمیزی چوب یا استفاده از رنگ‌های شفاف و جلا دهنده ها، یک لایه رنگ به‌عنوان آستر روی سطح چوب بزنید. این آستر باعث صاف و یکدست شدن سطح چوب و رنگ‌پذیری بهتر و بیشتر آن می‌شود. این کار برای تمامی چوب‌ها به‌خصوص چوب کاج و چوب‌های نرم مناسب است.

قبل از استفاده از آستر، توضیحات روی آن را بخوانید. بعضی از آسترها باید بعد از اعمال روی چوب پس از چند دقیقه پاک شوند و بعد از گذشت 2 ساعت، جلا دهنده را روی آن زد. بعضی از آسترها قابلیت روشن‌تر کردن رنگ چوب را دارند که با انتخاب جلا دهنده مناسب می‌توانید رنگ مورد نظر را ایجاد کنید.

با استفاده از پارچه یا قلم مو یک لایه آستر روی کل چوب بزنید. برای زدن آستر، رنگ یا هر ماده پرداخت دیگر حتما دقت کنید که باید آن را در راستای بافت چوب بزنید. پس از زدن آستر روی چوب 5 الی 15 دقیقه فرصت دهید تا به خوبی درون بافت چوب نفوذ کند و در آخر مقدار اضافی را از سطح کار پاک کنید. معمولا روی ظرف آستری نوشته شده که باید طی دو ساعت حتما رنگ یا ماده پرداخت را روی چوب بزنید. اما اگر بافت چوب بیش از حد جاذب است توصیه می‌شود یک لایه دیگر آستر بزنید و سپس مقادیر اضافه را با تینر پاک کنید.

دقت داشته باشید که حتما باید پس از 15 دقیقه الی 2 ساعت از زدن آستر، باید رنگ یا ماده پرداخت را بزنید. برخی نجاران که پنجره را باز می‌گذارند تا آستری خشک شود یا پس از گذشت دو ساعت آن را رنگ آمیزی می‌کنند، گزارش داده‌اند که میزان اثر گذاری آستری به کلی از بین رفته و حتی ممکن است نتیجه عکس بدهد. این محدودیت زمانی ممکن است در کار یا پروژه‌های بزرگ چوبی مشکل ساز باشد؛ به همین جهت بهتر است از چند نفر کمک بگیرید یا حتما کار را تقسیم بندی کنید.

استفاده از آستر قبل از رنگ آمیزی ممکن است باعث شود تا حدودی رنگ چوب روشن‌تر به نظر برسد؛ به همین جهت پیشنهاد می‌شود قبل از هر اقدامی حتما آن را روی قسمت کوچکی که دیده نمی‌شود امتحان کنید. اگر رنگ مورد نظر شما ایجاد نشد بهتر است کمی صبر کنید و پس از خشک شدن رنگ، مجددا یک لایه دیگر روی آن بزنید.

مهم‌ترین مرحله در صنعت چوب، مرحله رنگ‌کاری است. این مرحله باید کاملا دقیق و حساب شده انجام شود تا زحمات نجار را هدر ندهد. نکات زیادی در رابطه با رنگ‌آمیزی وجود دارد که قبل از هر اقدامی باید در نظر گرفته شود. یکی از این نکات جلوگیری از جذب رنگ در چوب و همینطور تغییر رنگ چوب است که با استفاده از آستری قابل رفع است و در این مقاله توضیحاتی در رابطه با این رنگ‌های شفاف و نحوه کاربردشان آوردیم. رنگ‌کاری چوب حرفه‌ای ظریف و هنری است که کیفیت آن به ذوق هنری نقاش بستگی دارد و نکاتی که اینجا توضیح داده شد نیز باید توسط نقاش در نظر گرفته شود.