داکت چیست؟ | انواع داکت و کاربرد آنها
از داکت در تاسیسات ساختمانی داخلی و تابلوهای برق استفاده می‌شود. داکت ساختار سوراخ‌داری داشته و به‌راحتی می‌توان آن را برش داد. داکت در انواع و ابعاد مختلفی به بازار عرضه می‌شود که بسته به نوع نیاز می‌توانید یکی از انواع آن را انتخاب کنید. در ادامه با ما همراه باشید تا نگاهی به تعریف و پارامترهای انتخاب داکت بیندازیم و انواع آن را بررسی کنیم.
فهرست مطالب
داکت چیست؟
داکت سیستمی کانالی شکل بوده که کابل‌های برق را در کنار همدیگر نگه می‌دارد. با کمک داکت انتقال کابل‌ها به روشی ایمن میسر می‌شود. داکت با نام‌های داکت سیم‌کشی، داکت کابل برق و سینی کابل هم شناخته می‌شود.
مهم‌ترین نقش داکت ایجاد مسیری مشخص و محافظت شده برای کابل است. محافظت مکانیکی از کابل‌ها و محافظت در برابر رطوبت یا مواد شیمیایی و حتی گاهی اوقات محافظت کابل از جویده شدن توسط حیوانات با کمک داکت امکان‌پذیر می‌شود. برای انتخاب داکت به این پارامترها توجه کنید:
- اندازه گیری مسیر نصب
- اندازه گیری مجموع وزن کابل
- اندازه گیری ارتفاع، فاصله بین تکیه گاه و عرض انتقال‌دهنده‌ای که بار کابل مشخص را منتقل می‌کند
- مشخص کردن الزامات استاندارد مقاومت به خوردگی در مکانی که در آن داکت کشی می‌شود
- توجه به دمای محل نصب
- توجه به سایر الزامات خاص با توجه به موقعیت
انواع داکت
داکت ترموپلاستیک
داکت زمینی ترموپلاستیک به‌خاطر ساختار کاربردی، ارزان‌قیمت و منعطف برای نصب‌های روی سطح انتخاب می‌شود.
مزایای این داکت‌ها به شرح زیر هستند:
- عدم خوردگی
- دوام بالا
- جلوگیری از اتصال کوتاه
- انتقال آسان
- جمع‌آوری، برش و سوراخ‌کاری آسان
- ظاهری زیبا و دکوراتیو
- تنوع رنگ
داکت ترموپلاستیک بدون هالوژن در محیط‌ها و شرایط مختلفی استفاده می‌شود برای مثال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: مراکز خرید، سینماها، سالن‌های تئاتر، مدارس، اتاق‌های کنفرانس، مکان‌های با الزامات ایمنی خاص نظیر مکان‌های زیرزمینی، ایستگاه‌های مترو، خزانه بانک، کارخانجات صنعتی مختلف از قبیل پتروشیمی، سکوهای فراساحلی، نیروگاه‌ها و کلا در کاربردهای مربوط به تابلوهای برق.
داکت فلزی (سینی کابل)
داکت فلزی سیستمی است که در آن کابل‌ها از سقف یا دیوار عبور کرده و به روشی ایمن در یک خط منتقل می‌شوند. داکت فلزی در طول و عرض‌های مختلف و به صورت پروفیل یو شکل (U) از ورق‌های سوراخ‌دار ساخته می‌شود. ترانکینگ از فولاد کربنی ساخته شده و پس از ساخت به روش غوطه وری گرم گالوانیزه شده است. ترانکینگ نسبت به انواع محیط‌ها مقاوم بوده و از آن در صنعت و یا محیط‌هایی با شرایط سخت استفاده‌های گوناگونی می‌شود مثلا وقتی میزان رطوبت یا شوری بالا است یا در شرایطی که از اسیدها استفاده می‌شود یا در موقعیت‌هایی که باید از کابل‌های ضخیم استفاده شود، این داکت‌ها عملکرد خوبی دارند. (مانند صنایع پتروشیمی و آهن و فولاد، نیروگاه‌ها و تاسیسات زیرزمینی یا دریایی)
داکت برق
سیستم شینه سیستمی برای توزیع برق است که یک اتصال شینه با کانال‌های نصب‌شده روی سقف ایجاد می‌کند. در این سیستم، نصب‌های مربوط به روشنایی و نور به صورت مجزا یا همزمان انجام می‌شود.
شینه: ژنراتور، ترانسفورماتور، سیم و کابل‌های یک نیروگاه که ولتاژ برابری دارند با یک شمش یا یک رسانا به نام شینه در هر فاز بهم متصل می‌شوند.
داکت کابل
داکت کابل نوعی محفظه برای مجموعه‌ای از کابل‌ها است که باید از بخشی مانند درگاه عبور کنند یا بدون اینکه دیده شوند، از روی دیوار کشیده شوند. داکت کابل متناسب با محیط و کاربرد مورد نظر از مواد مختلفی تولید شود. مواد مورد استفاده در این داکت، پلاستیک با رنگ‌های مختلف یا فولاد ضد زنگ هستند. در صورت استفاده از کفپوش ماسیو مانند کاشی یا لمینت، اجرای کابل در زیر کفپوش امکان‌پذیر نیست در این شرایط است که داکت کابل به کمک شما می‌آید. علاوه بر این کانال‌ها و مسیرهای عبور سیم برق در ساختمان با کمک داکت در امتداد کف و قرنیزهای اتاق اجرا می‌شوند و به این ترتیب کابل دیده نشده و از زیر دست و پا جمع می‌شود.
داکت قرنیزی
این داکت سبک وزن از جنس آلومینیوم یا پلاستیک بوده و طریقه نصب آن بسیار آسان است و با استفاده از پوشش ضامن‌دار آنها با یک حرکت باز و بسته می‌شود. کاربرد آنها باعث می‌شود فضای اتاق منظم شده و سیم‌کشی، نگهداری و بازرسی کابل‌های برق راحت‌تر شود.
داکت کف
داکت کف، سیستمی فلزی یا غیر فلزی و معمولا 2 قسمتی است که در سطح زمین و برای کنترل، مسیریابی، محافظت و پنهان‌کردن داده‌ها، صدا، تصویر، فیبر نوری و کابل برق از آن استفاده می‌شود. داکت کف باید از مواد مقاوم به ضربه و با کیفیت ساخته شود تا بدون تخریب یا خوردگی طول عمر زیادی داشته باشد. این داکت‌ها برای حفاظت از سیم‌ها و کابل‌ها ضروری بوده و نباید در فضای باز استفاده شوند. معمولا این داکت‌ها همراه با نوار پشتی چسبنده و با کیفیت برای نصب بدون پیچ تولید می‌شوند.
داکت دیواری
استفاده از این داکت راهکار مناسبی برای کاربردهایی است که نیاز به پشتیبانی و مسیریابی به تابلوهای کنترل، توزیع و برق دارند. این محصول باعث می‌شود از کابل در مقابل مواد خورنده که معمولا در گاراژهای خودرو یا انبارها موجود هستند، محافظت شده و عمر شبکه را زیاد می‌کند.
داکت لوله
از این داکت برای انتقال گازها، مایعات یا مواد جامدی از قبیل آرد نانوایی یا خاک اره در یک کارگاه بین دو نقطه در ساختمان‌های مسکونی، اداری یا صنعتی استفاده می‌شود. این محصول با توجه به کاربرد مورد نظر در سایزهای مختلفی در بازار عرضه می‌شود. داکت لوله از مواد متنوعی نظیر پلی وینیل کلراید کلرینه (CPVC) و فلزات گالوانیزه سخت و لوله‌های پلاستیکی منعطف ساخته می‌شود. سایز آن نیز از 5 سانتی‌متر یا کمتر تا تقریبا 122 سانتی‌متر یا بیشتر متغیر است.
داکت کمانی
داکت کمانی شبیه داکت ساده بوده با این تفاوت که درب آنها کمانی‌شکل بوده و در آنها پارتیشن تفکیک کننده برای سیم و کابل وجود ندارد.
داکت رایزر
داکت رایزر به عنوان داکت انتقال ترانک برای به حداقل رساندن اصطکاک و تلاطم هوا در سیستم و برای جاسازی رایزر لوله‌ها استفاده می‌شود. از اصطلاح رایزر عمودی برای مجاری عمودی در ساختمان و به طور خاص کانال‌ها، لوله‌ها یا مجراهای رایزر عمودی استفاده می‌شود.
داکت اسپلیت
داکت اسپلیت نوعی سیستم تهویه مطبوع بوده که برای خنک یا گرم‌کردن هوای محیط در فصول گرم و سرد سال از آن استفاده می‌شود که به این سیستم کانال تقسیم نیز می‌گویند. در سقف‌های کاذب نیز می‌توان این سیستم گرمایشی – سرمایشی را نصب کرد و به همین دلیل پرطرفدار بوده و کاربرد آن در ساختمان‌های با کاربری‌های مختلف متداول است. داکت اسپلیت شبیه اسپلیت‌های معمولی یا کولرهای گازی است. تنها تفاوت در این است که به جای تبخیرکن یا پانلی که روی سطح دیوار نصب می‌شود، از یک یونیت داخلی توکار برای قطعات استفاده شده و فقط یک دریچه از داخل اتاق دارد که قابل مشاهده است.
تفاوت داکت و ترانکینگ
در مورد تفاوت داکت و ترانک می‌توان گفت داکت مجرا یا لوله‌ای کاملا بسته است که معمولا مایعات یا هوا را به داخل و خارج ساختمان منتقل می‌کند. از داکت شبکه برای محافظت از سیم و کابل استفاده می‌شود و گاهی می‌توان به جای ترانک از داکت استفاده کرد. سیستم ترانکینگ به شکل جعبه‌ای مستطیل‌شکل و قابل دسترس بوده و در طول‌های مختلف برای محافظت و مسیریابی کابل‌ها روی سطح در داخل، اطراف و خارج ساختمان‌ها از آن استفاده می‌شود. از ترانک برای کارهای بزرگتر و حجم بیشتر سیم و کابل استفاده می‌شود و قابلیت نصب پریز در ترانکینگ وجود دارد.
سوالات متداول
داکت چیست؟
داکت سیستمی کانالی شکل بوده که کابل‌های برق را در کنار همدیگر نگه می‌دارد. با کمک داکت انتقال کابل‌ها به روشی ایمن میسر می‌شود. داکت با نام‌های داکت سیم‌کشی، داکت کابل برق و سینی کابل هم شناخته می‌شود.
انواع داکت کدامند؟
داکت کف، ترموپلاستیک، فلزی، برق، زمینی، اسپیلت، کابل، رایزر، کمانی، لوله و قرنیز از انواع این سیستم هستند.
