پیچ پروانه ای و کاربرد آن چیست؟
وقتی کار ساخت قفسه، آیینه یا قاب عکس را تمام میکنید و نوبت به نصب آنها میرسد، باید عامل اتصالدهنده یا بست مناسب را با توجه به ساختار دیوار و سقف و نیز توانایی تحمل بار آنها انتخاب کنید. پیچها، پرچها و مهارها در انواع، ابعاد و جنسهای مختلف تولید میشوند و هر کدام برای کاربرد خاصی مورد استفاده قرار میگیرند. از اتصالدهندهها و بستهای مختلف برای اتصال مکانیکی دو یا چند جسم به یکدیگر و به صورت اتصال دائم یا موقت استفاده میشوند. به طور کلی اتصالدهندهها در دو نوع دائمی و موقت تقسیمبندی میشوند. انواع پرچها و میخها، اتصالدهندههای دائمی بوده و یکبارمصرف هستند. این قطعات برای اتصال دائمی دو جسم یا بخش طراحی شدهاند. با حذف این بستها اتصال ایجاد شده از بین میرود. از طرف دیگر، اتصالدهندههای موقت طوری طراحی شدهاند که امکان جداسازی و استفاده مجدد از آنها وجود دارد. از این قطعات مانند پیچ و مهره در صنایع و محصولات مختلف استفاده میشود؛ چراکه با کاربرد این اتصالات، جداسازی قطعات و مونتاژ مجدد آنها امکانپذیر است. اتصالدهندههای موقت بهصورت رزوهای (بولت، پیچ و غیره) یا غیر رزوهای (پین، حلقههای نگهدارنده و غیره) تولید میشوند.
اتصال دهندههای رزوهای
از این اتصالدهندهها بهخاطر سهولت در نصب و جداسازی برای مونتاژ قطعات مختلف استفاده میشود. سه نوع اصلی اتصالدهندههای رزوهای عبارتند از بولتها، پیچها و گل پیچها.
بولتها حاوی یک بخش سر بوده و معمولا ششگوشه هستند و از انتهای دیگرشان رزوه میشوند. همچنین، معمولا همراه مهره و گاهی واشر تولید میشوند. از مهره و واشر برای نگهداری بولتها در جای خود استفاده میشود. گل پیچها در دو انتها رزوه میشوند و بخشی به نام سر ندارند. این بستها دو قطعه با سوراخهای رزوه شده داخلی را به همدیگر متصل میکنند.
پیچها شبیه بولتها هستند و در یک انتهایشان سر و در انتهای دیگر رزوه دارند. تفاوت اصلی آنها با بولتها در نوع کاربردشان است. معمولا از پیچها برای پیچاندن یک سوراخ رزوهشده داخلی استفاده میشود. انواع مختلفی از آنها مانند پیچهای سر خزینهای، پیچهای ماشینی، پیچهای چوبی، پیچهای پروانه ای و … موجود هستند.
کاربرد پیچ پروانه ای
انواع بستها، مهارها یا پیچهای پروانه ای ضامن دار حاوی چند باله هستند که در سمت دیگر سازههای کاذب باز میشوند تا بخشی عمود بر سطح و مقاوم به وزن را ایجاد کنند. ابتدا بالهها برای درج پیچ در اطراف آن تا میشوند و سپس در سمت دیگر سازه باز میشوند.
برای استفاده از پیچ پروانه ای کناف یا سازههای کاذب در ابتدا باید با توجه به نوع و سایز پیچ، یک سوراخ راهنمای کوچک یا پهن ایجاد کنید تا بالههای تاشدهی پیچ پروانه در آن وارد شوند. برای انواع و سایزهای مختلف این پیچها نیز از متههای متفاوتی استفاده میشود. افزونبراین، معمولا برای استفاده از بستهای پروانه ای باید پیچ را قبل درج جدا کنید و قبل از اینکه پیچ را دوباره در بست بگذارید، جسمی را که قرار است آویزان شود، نصب کنید. اگر لازم باشد یک سوراخ راهنمای بزرگ را دریلکاری کنید، جاسازی مناسب خودِ پیچ در سوراخ بست نیز میتواند دشوار باشد.
فرض کنید میخواهید پایه تلویزیون را پس از حفر سوراخ راهنما روی دیوار نصب کنید. ابتدا باید بالهها را جدا کنید و سپس قطعه را که در اینجا پایه تلویزیون است، بین سر پیچ و بالهها قرار دهید. اگر از سر پیچ بهعنوان قلاب سیمی استفاده میکنید، دیگر لازم نیست این کار را انجام دهید. پس از تثبیت بالهها وسط قطعه را فشار دهید تا بالهها به سمت داخل تا شوند. بست را با فشار ثابتی نصب کنید تا در محل نصب خود در دیوار یا سقف کاذب نچرخد. وقتی بالهها در سمت دیگر سازه قرار گرفتند، پیچ را تا جایی که بهراحتی وارد میشود، داخل بست جاسازی کنید.
نصب لوستر در سقف با پیچ رولپلاک پروانه ای و قلاب لوستر پروانه ای
برای نصب لوستر در سقف اصلی که کاذب نیست، با توجه به وزن لوستر از انواع رول بولت یا قلاب پروانه ای استفاده کنید. درصورتیکه بخواهید لوسترهای سنگین را در سقفهای کاذب نصب کنید، از پیچ و قلاب پروانه ای استفاده کنید. سقفهای کاذب ضخامت کمی دارند و نصب پیچ در این فضاهای محدود دشوار است. استفاده از رولپلاک در این فضای کم کار درستی نیست چون سقف با ضخامت کمی که دارد، نمیتواند آن را خوب مهار کند و در نتیجه، رولپلاک با کمترین فشار میافتد. بنابراین از پیچ پروانه ای استفاده کنید. پیچ پروانه روی سطح سقف باز میشود و در جهت افقی و مماس بر سطح سقف وصل شده و موجب انتشار فشار در سطح سقف میشود. اگر میخواهید لوستر آویز را روی سقف کاذب نصب کنید و سقف زنجیر ندارد، از قلاب لوستر پروانه استفاده کنید.
رولپلاکها در قطعه مورد نظر لنگر میاندازند و محکم میشوند. پیچ و روپلاک پروانه با دو یا چهار پره، در دو نوع پلاستیکی و فلزی تولید میشود. از پیچ و روپلاک پروانه پلاستیکی برای نمای ساختمان و دیوارهای توخالی با استحکام پایین استفاده میشود. از رول بولت پروانه برای انواع آویزها در ساختارهای کناف و دیوارهای کاذب استفاده میشود.
انواع سایز پیچ پروانه ای
پیچهای پروانه ای در انواع فلزی، فولادی و پلاستیکی موجود هستند و با توجه به کاربردهایشان در ابعاد و سایزهای مختلف تولید میشوند. طول پیچ، عرض باله، تعداد بالهها، پهنای سر پیچ، شکل سر پیچ، وزن پیچ، ابعاد پیچ در حالت بسته و باز در مدلهای مختلف متفاوت هستند. برای مثال، در برخی مدلها ابعاد پیچ پروانه در حالت باز برای سقفهای کاذب حدودا 1 × 7.5 × 10 سانتیمتر و در حالت بسته 1 × 1.3 × 10 سانتیمتر است. معمولا از رولپلاکهای پروانه با طول 4 و 5 سانتیمتر نیز برای سفال و بلوکهای آجری توخالی استفاده میشود.
سوالات متداول
انواع رولپلاک چیست؟
رولپلاک یونیورسال، چکشی، پروانهای، انکر بولت، کناف و سقفی
هنگام نصب رولپلاک به چه نکاتی باید توجه کرد؟
انتخاب پیچ و رولپلاک بستگی به عمق، وزن قابل پشتیبانی و جنس دیوار دارد.