سیلر و کیلر چیست؟ آموزش سیلر کیلر زدن و رنگ آمیزی چوب

پس از شکل دادن به قطعات چوب و تبدیل آنها به وسایل و آثار چوبی، نوبت به پرداخت و بهبود ظاهر آن می‌رسد. امروزه مواد اولیه متنوعی برای بهبود شکل ظاهری و جلاددن چوب تولید می‌شود. برخی از این مواد مزایای دیگری از جمله پر کردن منفاذ چوب را نیز ارائه می‌کنند که علاوه بر افزایش ماندگاری چوب، بستر مناسبی را برای رنگ‌آمیزی آن به وجود می‌آورند. سیلر و کیلر دو محصول پرفروش در این زمینه هستند که کاربردهای زیادی در صنعت چوب دارند. در این مقاله به بررسی این دو محصول پرداخته و نحوه استفاده از آنها بر روی چوب را به شما آموزش می‌دهیم.

سیلر چیست؟

سیلر رنگ شفافی است که برای پر کردن منافذ چوب و جلوگیری از نفوذ رنگ به داخل چوب به کار می‌رود. نوع استفاده از سیلر به جنس و بافت چوب بستگی داشته و برای استفاده از آن روی چوب‌های صاف و همواری مثل راش می‌توان از پیستوله استفاده کرد.

رنگ آمیزی چوب

چه زمانی که می‌خواهید پروژه‌های چوبی خود را رنگ آمیزی کنید یا از آن‌ها به صورت خام استفاده کنید، باید همیشه برای محافظت از آن در مقابل فرسودگی از پوشش مناسب چوب مانند سیلر، کیلر و پلی استر استفاده کنید.

با خواندن مطلب زیر و راهنمای قدم به قدم سیلر و کیلر زدن می‌توانید هر نوع وسیله چوبی، از درب‌های چوبی گرفته تا میز دست ساز چوبی را به راحتی رنگ آمیزی کنید.

مراحل رنگ کاری چوب

پیش از شروع رنگ‌گاری چوب باید مراحل آماده‌سازی سطح آن را انجام دهید. همچنین پس از رنگ آمیزی باید مطابق با روش‌های لازم برای تثبیت رنگ پیش بروید. اگر این مراحل به درستی و مطابق با ترتیب و توضیحات ذکر شده انجام نشوند، لایه رنگ شما کیفیت و ماندگاری لازم را نخواهد داشت و شکل ظاهری آن مطلوب نخواهد بود. در ادامه این مراحل را برای شما شرح خواهیم داد.

مرحله اول: آماده‌سازی سطح کار

مهم‌ترین کار قبل از به کار بردن سیلر روی چوب، آماده‌سازی آن است. سطح چوب را با استفاده از کاغذ سنباده، سنباده زده تا منافذ آن باز شده و سیلر جذب چوب شود. سپس با دستمال سطح چوب را کاملا تمیز کنید.

مرحله دوم: رنگ‌آمیزی چوب

با استفاده از قلم مو چند لایه رنگ روی چوب بزنید. البته فراموش نکنید که تعداد لایه‌ها به میزان کدری رنگ بستگی دارد. قبل از لایه دوم اجاازه دهید لایه اول کمی خشک شده و حالت چسبندگی داشته باشد.

رنگ استین کمی از رنگ رقیق‌تر است. بسته به محصولی که استفاده می‌کنید، بعضی از رنگ‌ها باید با دستمال نخی یا دستمال نرم‌تری روی چوب استعمال شوند. پس دستورالعمل محصول را بخوانید و مطابق آن عمل کنید.

مرحله سوم: استفاده از سیلر

یکی از پرکاربردترین مواد برای رنگ آمیزی و پرداخت چوب سیلر است که از آن برای اشباع چوب استفاده می‌شود. از آنجا که بافت چوب منافذی دارد که باید اشباع شود تا رنگ را به خوبی جذب کند باید از ماده‌ای مناسب برای اشباع آن استفاده کرد. همچنین با استفاده از سیلر و سنباده زدن پس از آن می‌توان الیاف و پرزهای ریز روی سطح چوب را از بین برد.

هنگامی که رنگ روی چوب کاملا خشک شد، از قلمویی دیگری برای زدن سیلر استفاده کنید. قلم مو را داخل مایع سیلر فرو کرده و آن را بتکانید تا اضافه‌های سیلر روی قلم مو باقی نماند. از مرکز قطعه چوب شروع کنید و قلمو را به کناره‌ها بکشید. سپس قلم مو را پشت و رو کرده و به همین منوال ادامه دهید. مراقب باقی ماندن جای قلمو روی چوب باشید. ممکن است بعد از استفاده از سیلر سطح چوب کمی زبر شود. می‌توان زبری آن را با کمی سنباده برطرف کرد.

نکته: تینر مناسب برای کار با سیلر تینر 15000 است اما در فصل زمستان می‌توانید از تینر 20000 هم استفاده کنید اما دقت داشته باشید که تینر 12000 یا 10000 به هیچ عنوان برای کار با سیلر مناسب نیست و باعث کاهش کیفیت کار می‌شود.

زمان لازم برای خشک شدن سیلر

پس از زدن سیلر روی چوب ۱۰ تا ۳۰ دقیقه برای خشک شدن سطح زمان نیاز است که بسته به دمای هوای کارگاه متغیر است. با توجه به تجربه، باید بین ۴ تا ۸ ساعت زمان به سیلر دهید که بخارات آن کاملا تخلیه شود و چوب برای سنباده کاری آماده شود. دقت داشته باشید که اگر در سیلر کاری عجله کنید عواقبی مانند ایجاد بخار در سیلر دست دوم خواهید داشت چون بخار سیلر دست اول فرصتی برای خروج نداشته است.

کیلر چیست؟

بعد از سنباده کاری سیلر مرحله کیلر آغاز می‌شود. کیلر رنگ شفافی است که برای پوشش بعد از سیلر با قلمو یا پیستوله روی چوب به کار برده می‌شود. کیلر هم مانند سیلر باید در چند مرحله به چوب زده شود و در آخر با سنباده پرداخت شود. البته در برخی موارد کیلر در آخرین مرحله رنگ آمیزی استفاده می‌شود. کیلر در دو نوع براق و مات موجود است، با تینر رقیق می‌شود و مانند سیلر در چند مرحله اجرا می‌شود.

حلال کیلر

کیلر رنگی شفاف بوده که به عنوان رنگ لایه آخر به همراه سیلر استفاده می‌شود و در دو نوع مات و براق وجود دارد. حلال کیلر تینر فوری است. معمولا کیلر را با استفاده از پیستوله و قلم مو روی چوب می‌زنند. 

رنگ پلی استر (نیم پلی استر و تمام پلی استر)

تمام پلی استر خود در دو نوع تمام پلی استر ایستاده و تمام پلی استر پولیشی موجود است.

پلی استر ایستاده سه جزئی (رنگ اصلی، کاتالیزور و سخت کننده یا هاردنر) است و برای استفاده نیاز به ترکیب با تینر ندارد. نسبت ترکیب این مواد به دستورالعمل شرکت تولیدکننده بستگی دارد. پلی استر ایستاده سریع خشک می‌شود و برای ترکیب ابتدا باید جزء اول و دوم را با هم ترکیب کرده سپس هاردنر را ترکیب کنید. تمام پلی استر ایستاده کاملا براق بوده و مانند تمام پلی استر پولیشی نیاز به پولیش کاری ندارد.

نیم پلی استر رنگ دوجزئی شفافی است که در بسیاری از سازه‌های چوبی به کار برده می‌شود. در نیم پلی استرها از روغن پایه نارگیل یا سویا استفاده می‌شود و 50 درصد ماده اصلی آن اوره فرمالدهید است. برخی از استادکاران حرفه‌ای با ترکیب نیم پلی استر براق و مات، به نیم پلی استر نیمه براق دست می‌یابند.

هاردنر به صورت رایگان همراه با نیم پلی استر عرضه می‌شود؛ اما برخی از فروشنده‌ها آن را جداگانه به خریدار می‌فروشند. نسبت ترکیب هاردنر با نیم پلی استر 10 درصد است و اگر این مقدار کم یا زیاد شود یا در پوشش حباب ایجاد می‌شود یا رنگ دیر خشک می‌شود. از آنجا که نیم پلی استر در مقابل اشعه UV مقاوم نیست از آن در سازه‌های چوبی فضای باز استفاده نمی‌شود.

تفاوت تمام پلی استر و نیم پلی استر

تمام پلی استر براق‌تر بوده و سریع‌تر از نیم پلی استر خشک می‌شود و لایه ضخیم‌تری نسبت به نیم پلی استر تشکیل می‌دهد. از دیگر تفاوت‌های آن این است که تمام پلی استر سه جزئی است اما نیم پلی استر دوجزئی.

روش رنگ‌آمیزی با پلی استر

در رنگ‌های پلی استر به جای رزین از واکس محلول استفاده می‌شود تا در مجاورت با اکسیژن هنگام خشک شدن رنگ چوب دچار نقص نشود. مراحل رنگ‌آمیزی چوب با پلی استر به شرح زیر است:

قبل از رنگ‌آمیزی ابتدا باید سطح چوب باید برای پر کردن منافذ و درزهای روی چوب و یکدست شدن سطح چوب آن را بتونه کاری کرد.

در مرحله بعد سطح چوب را سنباده کاری کرده و تمام پستی بلندی‌های ایجاد شده در مرحله بتونه کاری را برطرف کرد.

در رنگ‌آمیزی لوازم چوبی بعد از مراحل بتونه کاری و سنباده کاری برای پوشش بهتر باید یک یا دو لایه رنگ آستر استفاده کرد. با قلمو یا حتی پارچه می‌توان سطح چوب را به رنگ آستر آغشته کرد.

مرحله بعد از رنگ آستر مرحله سیلر و کیلر است که پیشتر توضیح داده شد. پس از این مرحله دوباره سطح چوب را بتونه کاری کرده و ناهمواری‌های رنگ را از بین می‌بریم.

پس از اتمام مرحله آخر زیرسازی، با سنباده ملایمی سطح کار را برای رنگ رویه پلی استر یا نیمه پلی استر آماده می‌کنیم.

رنگ پلی استر را باید متناسب با نوع چوب انتخاب کرد. اگر سطح چوب دارای طرح زیبایی است باید از رنگ روشن و شفاف استفاده کرد تا زیبایی سطح چوب دیده شود. اما برای سطوح سنباده کاری شده بهتر است از پلی استرهای رنگی استفاده شود.

مهم‌ترین مرحله در صنعت چوب، مرحله رنگ‌کاری است. این مرحله باید کاملا دقیق و حساب شده انجام شود تا زحمات نجار را هدر ندهد. نکات زیادی در رابطه با رنگ‌آمیزی وجود دارد که قبل از هر اقدامی باید در نظر گرفته شود. یکی از این نکات جلوگیری از جذب رنگ در چوب و همینطور تغییر رنگ چوب است که با استفاده از سیلر و کیلر و نیم پلی استر قابل رفع است و در این مقاله توضیحاتی در رابطه با این رنگ‌های شفاف و نحوه کاربردشان آوردیم. رنگ‌کاری چوب حرفه‌ای ظریف و هنری است که کیفیت آن به ذوق هنری نقاش بستگی دارد و نکاتی که اینجا توضیح داده شد نیز باید توسط نقاش در نظر گرفته شود.

سوالات متداول

تفاوت سیلر و کیلر چیست؟

سیلر نوعی بتونه مایع است که برای درزگیری منافذ کار استفاده می‌شود. این محصول بی‌رنگ برای آماده سازی سطوح برای رنگ آمیزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. کیلر بعد از خشک شدن سیلر روی چوب زده می‌شود. یکی از تفاوت‌های اساسی سیلر با کیلر در این است که از کیلر می‌توان به تنهایی استفاده کرد اما از سیلر خیر.

علت سفیدک زدن سیلر چیست؟

در بعضی موارد مخصوصا در فصل زمستان بعد از سیلر زدن می‌توان سفیدک‌هایی روی چوب دید که ممکن است اندازه آنها از یک سکه تا یک کف دست باشد. مشکل اصلی از تینر است و به راحتی می‌توان آن را حل کرد. با استفاده از تینر با درجه حلالیت بالا می‌توان تمام لکه‌های سفید را پاک کرد.