چوب سفید چیست؟ | مزایا و معایب چوب سفید
چوب سفید اصطلاحی است که امروزه در صنعت چوب بسیار رواج پیدا کرده است. بسیاری از تولیدکنندگان صنعت مبلمان به استفاده از چوب سفید روی آوردهاند؛ با این حال ابهامات زیادی در مورد اصطلاح چوب سفید وجود داشته و بسیاری از مردم اطلاعات کافی در مورد این چوب ندارند. مهمترین نکته این است که منظور از چوب سفید گونه خاصی از چوب نبوده و این اصطلاح در نقاط مختلف جهان معانی متفاوتی دارد. با این حال همه گونههای چوب سفید ویژگیهای مشترکی دارند. در این مقاله قصد داریم این ویژگیها را بررسی کرده و به بررسی معایب و مزایای چوب سفید بپردازیم.
چوب سفید چه نوع چوبی است؟
چوب سفید اصطلاحی کلی بوده و به چوبهایی گفته میشود که رنگی روشن دارند. چوب سفید در مبلمان و دکوراسیون داخلی و خارجی ساختمان کاربردهای گستردهای دارد. اصطلاح چوب سفید در مناطق مختلف جهان به چوب درختان مختلفی اشاره دارد. برای مثال وقتی از چوب سفید روسی صحبت میشود، منظور چوب نراد است؛ اما منظور از چوب سفید ایرانی، چوب درخت صنوبر است. علیرغم این تفاوتها، به طور کلی همه این چوبها ویژگیها و کاربردهای مشابهی دارند؛ به همین دلیل است که تحت یک عنوان عمومی گروهبندی میشوند.
صنوبر زرد یا همان چوب سفید ایرانی یکی از مرتفعترین، بزرگترین، روشنترین و راستقامتترین گونه از پهن برگان در جنگلهای ایران است. چوب این درخت الیاف متراکمی دارد. به دلیل فراوانی این درخت، چوب آن ارزان قیمت است. چوب این درخت از گذشته تاکنون استفادههای کاربردی و تزئینی بسیار متنوعی داشته است. صنوبر زرد درون خاکهای مرطوب و زهکشی شده و با بافت سست و عمق متوسط رشد میکند. این درخت برای رشد بهتر به نور کامل خورشید نیاز دارد. درختان این گونه اغلب اندازه خوبی دارند؛ بنابراین الوار پهن و بلندی از آنها به دست میآید.
مزایای چوب سفید
همانطور که قبلاً نیز ذکر شد، چوب بیشتر گونههای درختی که تحت عنوان چوب سفید به بازار عرضه میشوند، ویژگیهای بسیار مشابهی دارند؛ به همین دلیل همه آنها با یک نام شناخته میشوند. در ادامه برخی از جنبههای مثبت و منفی چوب سفید را بررسی میکنیم. ویژگیهایی که بحث خواهد شد تقریبا بین تمامی گونههای چوب سفید مشترک است.
سهولت کار
بیشتر گونههای درختی که از آنها چوب سفید به دست میآید در دسته پهن برگان (سختچوبها) قرار نمیگیرند. درواقع بیشتر آنها سوزنیبرگ (نرمچوب) هستند. این ویژگی چوب سفید میتواند در کار و پروژه نجاری شما هم اثر مثبت و هم اثر منفی داشته باشد.
جنبه مثبت نرمچوب بودن، سهولت کار با چوب است و شما میتوانید به راحتی با این چوب کار کنید. برش، سوراخکاری و سنبادهزنی نرمچوب آسان است. این ویژگی باعث میشود نه تنها پروژه سریعتر پیش برود، بلکه فشار کمتری به ماشینآلات و ابزار شما وارد شود. این بدان معنی است که چوب سفید ابزارهای برش را کند نکرده و برای رسیدن به سطحی کاملاً صاف تمام کاغذ سنبادههای شما را مصرف نمیکند.
رنگ روشن
یکی از مزیتهای چوب سفید این است که میتوان از آن برای برجسته کردن چوبهای تیرهرنگ استفاده کرد. همچنین میتوانید آن را به هر رنگی که دوست دارید رنگ کنید تا با سایر قسمتهای پروژه مطابقت و هارمونی داشته باشد. چوب سفید به خوبی رنگآمیزی میشود. از آنجا که این چوب بافت نرمی دارد، رنگ داخل آن نفوذ کرده و عمق بیشتری به ظاهر چوب میبخشد؛ بنابراین، وقتی سطح چوب را برای پرداخت سنباده میزنید رنگ آن به راحتی محو نشده و از بین نمیرود.
پرداخت بسیار راحت
چوبهای سفید به دلیل الیاف نرمی که دارند مواد مخصوص پرداخت چوب مانند وارنیش یا رنگ را به خوبی میپذیرند. در نتیجه این مواد تا عمق زیادی از چوب نفوذ میکنند. این ویژگی چوب سفید مزایایی دارد، از جمله:
- نفوذ وارنیش و رنگ در عمق باعث محافظت از چوب میشود
- ماندگاری پرداخت افزایش یافته و تعداد دفعات نگهداری و تعمیر چوب کاهش مییابد
- پرداخت بسیار صاف صورت گرفته و شفافیت و زیبایی ظاهر چوب بیشتر میشود
ثبات و پایداری برای مصارف بیرون ساختمانی
چوب سفید به راحتی پرداخت میشود و رنگ و وارنیش به عمق آن نفوذ میکنند، در نتیجه دوام و طول عمر آن برای مصارف بیرون ساختمان بسیار مناسب است. البته باید توجه داشته باشید که هر چوبی در فضای بیرون در نهایت دچار تخریب میشود؛ بنابراین باید اقدامت لازم برای حفظ و نگهداری از محصولات چوبی را انجام دهید.
قیمت مناسب
قیمت چوب سفید در بازار نقشی مهم در محبوبیت آن دارد. به دلیل اینکه درختان این نوع چوب سریعالرشد بوده و در مزارع مخصوص برای تولید الوار کشت و رشد داده میشوند، قیمت آنها معمولا پایین است.
مخصوصاً درخت صنوبر که در ایران نیز به وفور یافت میشود، در یک بازه زمانی ۶ تا ۷ سال در حدود ۱۰ تا ۱۲ متر رشد کرده و آماده بهرهبرداری میشود. این درخت پس از برداشت، مجدداً رشد میکند؛ همین امر باعث میشود به یک منبع پایدار برای تولید الوار تبدیل شود. نرخ رشد بالا و پراکندگی گسترده صنوبر باعث میشود این درخت در بسیاری از محیطها قابلیت رشد را داشته باشد.
معایب چوب سفید
محصولاتی که به صورت عمده و در حجم بالا و قیمت پایین عرضه میشوند، معمولاً با معایبی همراه هستند که در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنیم.
گرههای زیاد
امکان وجود گره در بیشتر گونههای چوب سفید بازار وجود دارد. در برخی موارد این گرهها جذابیت بصری و ویژگی خاصی به چوب و محصول نهایی حاصل از آن میدهند. با این حال، وجود گره در چوب میتواند مشکلساز باشد. اگر تعداد گرهها در چوب زیاد باشد کار با آن دشوار میشود.
در بیشتر موارد وجود گره میتواند نقطه ضعف محسوب شود. گرهها اغلب در جایی قرار میگیرند که ترکهای چوب شروع میشوند. همچنین تراکم بافت گره با بافت چوب اطراف آن متفاوت است و همین امر میتواند موجب تاب برداشتن الوار چوب سفید شود. همچنین قرار گرفتن گره در جاهای حساس مانند پایه کار، یا محل اتصال دو قطعه میتواند در استفاده چوب سفید برای مبل تأثیرگذار باشد. به همین دلیل نجاران باید الواری را انتخاب کنند که کمترین تعداد گره را داشته باشد.
جاذب بودن
با توجه به اینکه چوب سفید نسبتاً نرم است، میتواند بسیار جاذب باشد. در موارد قبلی از این ویژگی به عنوان یک مزیت یاد کردیم؛ اما جنبه منفی نفوذ در عمق این است که شما مقدار بیشتری از رنگ یا وارنیش را باید استفاده کنید. یکی دیگر از معایب جاذب بودن چوب سفید این است که تمایل به جذب آب و رطوبت دارد. این بدان معنی است که اگر چوب سفید به درستی در برابر آب یا رطوبت محافظت نشود، به راحتی دچار تاب و ترک میشود. در نتیجه، اگر میخواهید از چوب سفید در مبلمان بیرونی استفاده کنید باید سطح آن را با وارنیش و پرداختی با کیفیت تیمار کنید.
پوسیدگی
اگر چوب سفید به درستی تیمار نشده و در برابر رطوبت مقاوم نشود به راحتی آب را جذب میکند؛ در نتیجه پوسیدگی و کپک در چوب ایجاد میشود. به همین دلیل، چوبهای سفید بیشتر برای مصارف و محصولات داخل ساختمانی مناسب هستند؛ اما حتی برای مصارف داخلی نیز باید روی چوب با سیلر پرداخت انجام شود تا از جذب رطوبت جلوگیری نماید.
کاربردهای چوب سفید
چوب سفید برای اکثر مصارف خانگی و محیطهای داخل ساختمان مانند ساخت مبل، کمد، کابینت، میز جلومبلی، میز آشپزخانه، قاب عکس، انواع قفسهبندی و … استفاده میشود. این نوع چوب در صورت تیمار و محافظت درست برای مصارف بیرون ساختمانی مانند نیمکت، میز پیک نیک، ظرف غذای پرندگان و جعبه کشت گل و گیاه نیز مورد استفاده قرار میگیرد. هنگام استفاده در مصارف بیرون ساختمانی، این نکته را در نظر بگیرید که حتی با وجود استفاده از وارنیش، محصول نهایی به اندازه چوبهای مستحکمتر مانند سرو دوام نخواهد آورد.
سوالات متداول
آیا چوب سفید برای مبل مناسب است؟
چوب سفید به دلیل استحکام قابل قبول، مقاومت در برابر رطوبت و مقرون به صرفه بودن برای ساخت مبلمان مناسب است.
چوب سفید روس بهتر است یا چوب سفید ایرانی؟
چوب سفید روس (نراد) شباهتهای زیادی با چوب سفید ایرانی (صنوبر) دارد، اما درجه سختی گونههایی مانند نراد اندکی بیشتر از صنوبر است.